Radio days

Πέμπτη 31 Μαϊου – και θα ακούσετε πολλές φορές σήμερα από το πρόγραμμα του 984 ότι γιορτάζει τα είκοσι χρόνια του. Δεν είναι πολλοί οι σταθμοί που να μπορούν να υποστηρίξουν πως η μέρα της ίδρυσής τους θα αποτελούν τμήμα όχι της επικοινωνιακής αλλά της πολιτικής ιστορίας της χώρας. Υπάρχουν άνθρωποι που συνέδεσαν το όνομά τους και την επαγγελματική τους ζωή με εκείνη τη «στιγμή» του ελληνικού ραδιοφώνου και με την ιστορία του αργότερα – θα τους ακούσετε και είναι οι κατεξοχήν αρμόδιοι για να μιλήσουν.

Αξίζει όμως να θυμηθούμε τι ακριβώς συνέβη τότε. Η Ελλάδα ζούσε μια εποχή μετάβασης, μια εποχή αμφιταλάντευσης. Ο 984 ήταν ένα πρώιμο δείγμα για ό,τι θα συνέβαινε, υπό την πίεση εξελίξεων παγκόσμιας κλίμακας, τα αμέσως επόμενα χρόνια. Η Αθήνα περνούσε από την εποχή που θα κατέρριπτε τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους στην εποχή του ανοίγματός της στον κόσμο. Η Ελλάδα περνούσε ένα βαρύ hangover από το μεγάλο πάρτυ που είχε μόλις τελειώσει – είχε λύσει το ζήτημα της εσωτερικής κοινωνικής της ενοποίησης και είχε προχωρήσει σε μια μεγάλη εφάπαξ αναδιανομή πλούτου, αλλά ταυτόχρονα ένιωθε την ανάγκη προσαρμογής της στους οικονομικούς καταναγκασμούς της Ευρώπης, έχοντάς την ήδη ταυτίσει με τους πόρους των μεσογειακών προγραμμάτων.

Μια πολιτική εποχή προχωρούσε προς το τέλος της, μια άλλη άρχιζε να φαίνεται στον ορίζοντα. Και μια γενιά δημοσιογράφων έμπαινε σε ένα σχετικά κλειστό επάγγελμα. Τώρα που έρχεται ο ΟΟΣΑ και μας μιλάει (ενοχλητικά) για την ανάγκη να μπουν οι νέοι στην αγορά εργασίας, η εναλλακτική στη συνταγή του για ακόμη μικρότερους μισθούς είναι να σκεφτούμε πόσοι από εμάς ζήσαμε επαγγελματικά σε μια αγορά που την 1η Ιανουαρίου του 1987, πέντε μήνες πριν από την έναρξη της λειτουργίας του 984, κανείς μας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα υπήρχε καν, πολύ περισσότερο ότι θα είχε την έκταση και το δυναμισμό που έδειξε τα επόμενα 20 χρόνια.

Υπάρχουν πολλά κλειστά συστήματα και σήμερα στην Ελλάδα, που περιμένουν ένα δικό τους 984, υπάρχουν πολλές δυνάμεις που μένουν ακόμη παγιδευμένες με τον τρόπο που ήταν το ραδιόφωνο πριν εκπέμψει το σήμα του ο σταθμός του Δήμου Αθηναίων. Βέβαια, ακολούθησαν πολλά και διάφορα με τα μέσα ενημέρωσης. Πέρασε και το ραδιόφωνο, τη δική του περίοδο της Άγριας Δύσης. Έγιναν και ράδιο-εμπάργκο και ράδιο-αγριότητες, αλλά ποτέ δε συνέβη, ότι έιχε συμβεί στο τηλεοπτικό τοπίο. Γιατί; Ο ένας λόγος, είναι βέβαια το ύψος των χρημάτων που διακυβεύονται, αλλά ο άλλος, συνδέεται και πάλι με τον 984. Νομίζω ότι μια καταστατική αναστολή του ραδιοφώνου, απέναντι στην τηλεοπτική ασυδοσία, είναι το γεγονός, ότι γεννήθηκε σε δημόσιο χώρο και όχι από μία ανεξέλεγκτη έκρηξη, του ιδιωτικού. Σήμερα, είναι κυρίως ιδιωτικό, αλλά διατηρεί και τη δημόσια παρουσία και τις δημόσιες, προπάντων, καταβολές. Όσο και αστην περίπτωση του ανοίγματος στις αγορές, η σχέση της φιλελεύθερης αντίληψης με το δημόσιο συμφέρον, παραμένει εξίσου ζητούμενο, αλλά και οδηγός, για πολλά που μένει ακόμη να γίνουν, πολύ πέρα από το ραδιόφωνο.