Συστήματα εκτός ελέγχου

Πέμπτη 1η Ιουνίου – και από σήμερα καλοκαίρι και καταχνιά. Τι θα συμβεί φέτος πριν αρχίσουν τα περίφημα «μπάνια του λαού»; Θα συνεχιστεί το ξήλωμα του λεπτού, και μάλλον πρόχειρου, ιστού προστασίας για την χοντρή, και καθόλου πρόχειρη, υπόθεση των ομολόγων. Το πιο ενδιαφέρον νέο στοιχείο που ήρθε να προσθέσει η χθεσινή μέρα ήταν η ανάδειξη του πολυπαραγοντικού της χαρακτήρα.

Μόνον χθες οι εξελίξεις έρχονταν από διάφορες προελεύσεις. Ήταν στη Βουλή, οι κκ. Μηλιάκος και Τσουπίδης. Ήταν οι εισαγγελείς, ο κ. Πεπόνης και ο κ. Λιόγας. Είναι η έρευνα Ζορμπά, που πλησιάζει στο τέλος της. Είναι οι τραπεζίτες, η JP Morgan και ο φέρελπις Παπαμαρκάκης που πιέζουν τα ταμεία με τελεσιγραφικό τρόπο να αποδεχθούν την πρότασή τους και να κλείσει το θέμα πριν από την άσκηση των διώξεων. Είναι οι 20 που ήδη θα κληθούν να καταθέσουν ως ύποπτοι – ανάμεσά τους οι περιβόητες «ανίδεες διοικήσεις» των Ταμείων. Είναι ο κ. Κουρής, στο Γενικό Λογιστήριο, που προσφεύγει στη δικαιοσύνη κατά του Mega.

Η ουσία δεν είναι τα ονόματα, η ουσία είναι ο αριθμός. Οι παίκτες πια, μικρότεροι ή μεγαλύτεροι, αλλά όλοι με κάποια επιρροή στην εξέλιξη της υπόθεσης των ομολόγων έχουν γίνει υπερβολικά πολλοί. Τι σημαίνει αυτό; Ένα και μόνον πράγμα – πέρα από τη σαφή ένδειξη για την έκταση αυτού του δικτύου οικονομικών σχέσεων: σημαίνει ότι το παιχνίδι πια δεν μπορεί να ελεγχθεί. Είναι πρακτικά αδύνατο να «στεγανοποιηθεί» μια υπόθεση στην οποία εμπλέκονται άμεσα και πιεστικά για τα ατομικά τους συμφέροντα τόσα φυσικά πρόσωπα και τόσες εταιρείες. Άρα θα είναι πολύ πιο εύκολο στο εξής η μία διαρροή να συμπληρώνει την άλλη, η μια προσωπική στρατηγική σωτηρίας να έρχεται σε αντίθεση με κάποιες άλλες, εν ολίγοις ο ένας να «δίνει στεγνά» κάποιους άλλους εταίρους για να γλιτώσει φτηνότερα ο ίδιος. Μ’ αυτόν τον τρόπο, η δικαιοσύνη που έχει κεντρικό ρόλο στη διερεύνηση, αποκτά ένα εργαλείο για να πείσει, λειτουργώντας με ανεπηρέαστη ευθύνη, ότι αξίζει μια ακόμη ευκαιρία, από την κοινωνία, που έφριξε με όσα είδε τα τελευταία χρόνια, για τους δικαστικούς λειτουργούς.

Και αμέσως μετά, θα πρέπει να αποφασίσουμε ότι φτάνει η δικαιοσύνη, αν θέλουμε πραγματική αγορά. Αν θέλουμε αγορά με όρους λειτουργικού καπιταλισμού, θα πρέπει να αποκτήσουμε πολύ πριν τη δικαιοσύνη, άλλους ουσιαστικούς μηχανισμούς ελέγχου. Αναζητώντας γιατί άραγε οι αποκαλύψεις ήρθαν μόλις κάποιος είχε την ιδέα να εμπλέξει στην υπόθεση τη βρετανική χρηματιστηριακή ελεγκτική αρχή, την FSA, και την αντίστοιχη αμερικανική τη CEC και προηγουμένως, κανείς δεν έτρεμε στην ιδέα, να ασχοληθεί μαζί του, η δική μας επιτροπή καφαλαιαγοράς.