Σκόπια, εκλογές, αναλογική

Δευτέρα 21 Μαϊου – και τα φαντάσματα επιστρέφουν. Τώρα ένα παλιό, γνώριμο φάντασμα πλανιέται πάνω από τις εκλογές – δεν είναι το φάντασμα της όπερας, αλλά της πολιτικής οπερέττας που παίχτηκε εις βάρος της χώρας από έναν απίθανο εσμό εθνικιστών, πολιτικάντηδων και μεγαλοπαραγόντων (πολιτικών και οικονομικών) που μόνο κοινό χαρακτηριστικό τους ήταν η έλλειψη κάθε δισταγμού, κάθε αναστολής μπροστά στην εξυπηρέτηση των δικών τους συγκυριακών συμφερόντων.

Ήταν η συμμαχία των αδίστακτων. Ήταν επίσης ώρες ευθύνης για πολλούς – που δεν ανταποκρίθηκαν. Μπορεί κανείς να πει και να γράψει πολλά –γνωστά ή άγνωστα- για εκείνες τις ωραίες μέρες των αρχών της δεκαετίας του 90, αλλά γι’αυτά θα μιλήσει η Ιστορία στο μέλλον, όπως θα μιλήσει και η πραγματικότητα πολύ νωρίτερα, καθώς ήδη φτάνει ο λογαριασμός. Θυμίζει πάρα πολύ τις ιστορίες με τις πιστωτικές κάρτες αυτή η υπόθεση του Μακεδονικού. Το φαγοπότι ήταν τρελό – μεταφορικώς και κυριολεκτικώς. Περάσαμε έξοχα, διασκεδάσαμε, διαδηλώσαμε μαζικά στα συλλαλητήρια και επιστρέψαμε φουσκωμένοι από εθνική υπερηφάνεια. Δεν καταβάλαμε το αντίτιμο επιτόπου – αντιθέτως. Προτιμάμε να πληρώνουμε τους τόκους λίγο-λίγο, αλλά σωρευτικά βαρύτατους, δεκαπέντε χρόνια τώρα, ακυρώνοντας το κεφάλαιο της ελληνικής πολιτικής στα Βαλκάνια για να συντηρούμε την ωραία ανάμνηση των σχολείων που έκλεισαν, με αγαστή σύμπνοια κυβέρνησης και αντιπολίτευσης τότε, ώστε να μπορέσουν οι μαθητές να βαπτιστούν στα νάματα της συλλογικής αβελτηρίας. Τώρα ήρθε η ώρα της εξόφλησης – το πάρτυ έχει από καιρό τελειώσει.

Αλλά αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά σε όλους. Υπάρχει μια άλλη παράμετρος που καλό είναι να τη θυμηθούμε. Ότι δηλαδή ένας από τους λόγους της πλήρους αδυναμίας του πολιτικού συστήματος να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής εκείνης ήταν η παρουσία μιας κυβέρνησης με ισχνή πλειοψηφία – παρά το καθαρό εκλογικό αποτέλεσμα. Έχει μια σημασία τώρα, που συζητάμε ξανά –άκαιρα, όπως πάντα- το ζήτημα του εκλογικού νόμου.

Είναι προφανές πως δεν μπορεί να αλλάξει μέσα στην τούρλα της προεκλογικής περιόδου. Αλλά οι εκλογές θα γίνουν, μάλλον το Σεπτέμβριο, ίσως ακόμη και τον Ιούλιο ή το Μάρτιο, πάντως θα γίνουν τους επόμενους μήνες. Αμέσως μετά θα υπάρχει ο χρόνος και, αφεύκτως, ο λόγος για τα δύο μεγάλα κόμματα να συζητήσουν την άμεση αλλαγή του εκλογικού νόμου. Μπορεί κανείς να δει νέα μοντέλα οργάνωσης των κομματικών χώρων, μπορεί ίσως να δει την ανάγκη μιας πολυπρισματικότερης σύνθεσης των μεγάλων παρατάξεων, με ισχυρά ρεύματα, ή και κόμματα που θα συνεργάζονται, αποκαθιστώντας την κατάσταση υποαντιπροσώπευσης των μειοψηφικών απόψεων που επέβαλλε η ενισχυμένη αναλογική, αλλά πάντως είναι ορατή η ανάγκη που υπάρχει ακόμη για μια χώρα όπως η Ελλάδα να βγαίνει οπωσδήποτε από τις κάλπες της μια ισχυρή κυβέρνηση.


Η ανάγκη θα ήταν μικρότερη εάν έστω στα εθνικά θέματα υπήρχε μια στοιχειώδης συνεννόηση αντί της μόνιμης και έξαλλης αντιδικίας – αλλά είναι νωρίς για να ζητήσουμε κάτι τέτοιο. Οπότε ας μπορεί η κάλπη να δώσει αυτό που παλιότερα έλεγαν «καθαρές λύσεις».