Monday, June 15, 2009

Τι είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;

Δευτέρα 15 Ιουνίου - και ο Λεωνίδας Κύρκος λέει πως ο Σύριζα μας άφησε χρόνους. Ο Αλέξης Τσίπρας λέει πως ο Σύριζα είναι ολοζώντανος και χαίρει άκρας υγείας, γιατί τον γέννησε (άσχετα αν δεν τον ψήφισε) η κοινωνία. Το πρόβλημα βέβαια είναι αλλού. Το θέμα δεν είναι εάν ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ζωτική ικμάδα ή τον εγέρασαν προώρως, που έλεγε κι ο Μανόλης Αναγνωστάκης. Το θέμα είναι εάν έχει νόημα η ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, πέρα και άσχετα από τα ποσοστά, πέρα και άσχετα από τις εκλογικές επιδόσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε ένα τριπλό αδιέξοδο.

Πρώτον, ιδεολογικό. Για ποιόν ακριβώς λόγο δεν αρκεί ο Συνασπισμός και χρειάζονται οι διάφορες «συνιστώσες»; Τι είναι και τι εκπροσωπούν αυτές οι συνιστώσες; Ποιους φέρνουν στο χώρο, πριν αρχίσει κανείς να συζητάει ποιους διώχνουν; Θυμίζω μερικές «συνιστώσες». Είναι η ΑΚΟΑ, η Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά. Η ΚΟΕ, η Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας, μαοϊκών αποχρώσεων για όσους αρνούνται να πιστέψουν ότι υπάρχουν ακόμη σε αυτό τον πλανήτη μαοϊκοί. Η ΔΕΑ, η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά, που όσο κι αν αμφισβητείτε ότι αυτό μπορεί να συμβεί τεχνικά, πράγματι υπέστη διπλή διάσπαση πριν από μερικά χρόνια, αλλά όλα τα υποπροϊόντα της (από όσο ξέρω και γι’αυτό δεν παίρνω όρκο) συστεγάζονται στο ΣΥΡΙΖΑ. Το συμπέρασμα, πέρα από το γεγονός ότι στην πολιτική και οι αριθμοί από ένα σημείο και κάτω έχουν κάποια σημασία, είναι ότι όλες αυτές οι συνιστώσες εκφράζουν διάφορες εκδοχές της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Μόνο που ο χώρος του κομμουνισμού, χωρίς να μπαίνουμε στη συζήτηση εάν έχει ή όχι νόημα είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του υπαρκτού, εκφράζεται εξαντλητικά (άλλος θα έλεγε καθ’ υπερβολήν) από το Κομμουνιστικό Κόμμα. Τι έχει να κερδίσει ένας φορέας της Αριστεράς ψάχνοντας τα εκλογικά αποφάγια ενός πόλου που στην Ελλάδα, και για ιστορικούς λόγους, είναι πολύ ισχυρότερος από οπουδήποτε αλλού; Τι ακριβώς μπορεί να είναι Κομμουνιστικό ως πολιτικός φορέας και να μην χωράει στο ΚΚΕ; Κι αν υποθέσουμε ότι υπάρχει, σε τι ακριβώς εμπλουτίζει τον προβληματισμό ενός μη κομμουνιστικού φορέα της Αριστεράς; Εκτός εάν ο κ. Τσίπρας και το Αριστερό Ρεύμα δεν έχουν συμβιβαστεί με την ιδέα ότι ο Συνασπισμός δεν είναι κομμουνιστικό, αλλά αριστερό κόμμα. Οπότε τα πράγματα δεν είναι άσχημα – είναι πολύ χειρότερα…

Δεύτερον, ένα πολιτικό αδιέξοδο. Το ΚΚΕ εσωτερικού, από το οποίο προέρχεται η ουσία, αν όχι η πλειοψηφία, του σημερινού Συνασπισμού δεν υπήρξε ποτέ πλειοψηφικό ρεύμα. Ήταν, όμως, σταθερά και για χρόνια, ακόμη κι όταν πάλευε για την κοινοβουλευτική του εκπροσώπηση, ακόμη και στα όρια της επιβίωσης, ένα εργαστήρι ιδεών. Από εκεί ξεκίνησε η ιδέα μιας φιλοευρωπαϊκής Αριστεράς, μιας Αριστεράς της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από εκεί ξεκίνησε η ιδέα της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, για να αναφέρω μόνο δύο κεντρικές εισφορές του στη σημερινή Ελλάδα. Ο Συνασπισμός μπορεί να υπάρχει και χωρίς πολλές ψήφους. Δεν μπορεί όμως να υπάρχει χωρίς ιδέες. Γι’αυτό και ήταν τόσο κρίσιμη η ταύτισή του με τους αρνητές της ανανέωσης στον πανεπιστημιακό χώρο, η μετατροπή του σε συνδικαλιστική οπισθοφυλακή εκεί ακριβώς που άλλοτε βρισκόταν η αιχμή της κοινωνικής δυναμικής του.

Και, τρίτον, ένα εκλογικό αδιέξοδο που συνδέεται με το ζήτημα των συνεργασιών. Ο Συνασπισμός, χωρίς κανείς να αμφισβητεί την αυτοτέλειά του, πρέπει να αποφασίσει εάν βλέπει το εαυτό του ως τμήμα μιας Αριστεράς της σταθερής αντιπολίτευσης, μιας αντικυβερνητικής Αριστεράς, ενός μετώπου απέναντι στη διαχείριση της κρίσης, ή ως μέρος ενός δυνητικού μπλοκ εξουσίας, εναλλακτικού ίσως, με διαφορετική προσέγγιση, αλλά πάντως με στόχο την συμμετοχή, την επιρροή, την άσκηση κυβερνητικής εξουσίας.

Πολλά διλήμματα για ένα μικρό κόμμα.

6 comments:

Anonymous said...

Κύριε Καρζή, σε τούτο θα συμφωνήσω με τον αγαπητό Λεωνίδα Κύρκο:ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έφτασε όντως στο τέλος του. Αλλά για το ότι δεν τίθεται θέμα ηγεσίας-κάτι με το οποίο κι εσείς πιθανώς συμφωνείτε, αν κρίνω από το μη σχολιασμό του ως ένα από τα αδιέξοδα-θα ήθελα να εκφράσω την απόλυτα αντίθετη άποψη. Τη στιγμή που ο Καρατζαφέρης-με όλη την ακροδεξιά κουστωδία του και μία Τζαβέλλα που έφερε μάλλον την "άνοιξη"-κατάφερε ένα τόσο αξιόλογο ποσοστό στις Ευρωεκλογές, το πόρισμα κατά τη γνώμη μου είναι ότι ο κόσμος θέλει να ακούσει και να δει μια επιβλητική παρουσία, που με παρρησία υπερασπίζεται την άποψη που πρεσβεύει. Αν εξαιρέσουμε την κυρία Παπαρήγα που εμμένει στις σκληροπυρηνικές θέσεις του Κ.Κ.Ε. και τις εκφράζει έντονα, δεν υπήρχε κάποιος άλλος πέραν του κυρίου Καρατζαφέρη, που να έκανε τόσο ορατή την παρουσία του. Τώρα θα μου πείτε, οι μέχρι πρότινος ψηφοφόροι του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. πήγαν και ψήφισαν το άκρο αντίθετο;Μάλλον όχι, απλώς δεν πήγαν να ψηφίσουν.Κι αυτό γιατί-σε απλά ελληνικά-ο Αλέξης δεν τους "γεμίζει το μάτι".Ήταν ένα trend της εποχής,σαν τους emo, που τα Μ.Μ.Ε. τον προώθησαν για όσο "τραβούσε" το θέμα και μετά τον πέταξαν στην αποθήκη με τα πρόσωπα που δεν πουλάνε πια.Και ειλικρινά δεν τους κατηγορώ. Ο Τσίπρας αποδείχτηκε τραγικά κατώτερος των προσδοκιών όλων,"ένα πουκάμισο αδειανό" που δεν έδωσε κίνητρο στους παλιούς ψηφοφόρους-ούτε λόγος για νέους-να τιμήσουν το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στις εκλογές. Αυτό που θα ήθελα να δω ως νέα γυναίκα και ψηφοφόρος,είναι η ένωση του Κ.Κ.Ε. με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α.,ώστε να υπάρξει συμψηφισμός δυνάμεων,υπό την Αλέκα Παπαρήγα. Ευχαριστώ για το χώρο και συγχωρέστε μου το μακροσκελές σχόλιο.

IWN1998 said...

Το να θεωρήσουμε ότι όλες οι εκφάνσεις του κομμουνισμού εμπεριέχονται στο ΚΚΕ και δεν χρειάζονται άλλοι φορείς εκπροσώπησης τους είναι έκφραση καθ' υπερβολή και δεν ίσχυε ούτε προ του 1989, που το ΚΚΕ εξέφραζε τον λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό τον υπαγορευόμενο από την ΕΣΣΔ, που κανένας δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι υπήρξε αγνός εφαρμοστής του Μαρξισμού. Όσο αφορά το ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. θα συμφωνήσω μαζί σας ότι σε τίποτα δεν εξυπηρετεί το Συνασπισμό αυτή η συμμαχία με τα πιθανόν μικρόπνοα εκλογικά κέρδη λόγω συσπείρωσης διαφόρων μικρών αριστερών δυνάμεων, που όμως οδηγεί το ΣΥΝ σε αδυναμία διαμόρφωσης κομματικής πλατφόρμας δημιουργικής πολιτικής. Τα έχουμε πει, όσο λέμε μόνο τα ΑΝΤΙ δεν κάνουμε σχεδόν τίποτα καινούργιο για τη κοινωνία μέσα από την πολιτική μας. Όταν αρχίζουμε να λέμε και τα ΠΩΣ ξεκάθαρα και ενιαία τότε θα μπορεί να έχουμε ανάστημα και σθένος. Αν θέλουν κοινή στέγη, ας διαλυθούν όλοι και ας μπούν στο ΣΥΝ και ας προσπαθήσουν σε αυτό τον ενιαίο φορέα να βρούν τα κοινά τους σημεία και να διαμορφώσουν πολιτικές δημιουργικές για την κοινωνία που τότε θα τους ανταμείψει.

Fivos Karzis said...

@ANONYMOUS

Αυτό ακριβώς που θέλετε είναι το πρόβλημα του Συνασπισμού. Ότι δεν έχει πια απολύτως διακριτή παρουσία από τη γραμμή του ΚΚΕ. Το να διανοείται κανείς ένωση υπό την κα Παπαρήγα είναι το φαντασιακό τέλος του ΣΥΝ. Το ΚΚΕ εσ./ΕΑΡ/ΣΥΝ είναι κατεξοχήν φιλοευρωπαϊκό κόμμα. Το ΚΚΕ κατεξοχήν κατά της ΕΕ. Επειδή για τη στάση του ΚΚΕ δεν γεννάται αμφιβολία, το ότι βλέπετε πιθανότητα συγχώνευσης σημαίνει πως ο διαφορετικός χαρακτήρας του ΣΥΝ έχει υποχωρήσει.

Fivos Karzis said...

@IWN1998

Πριν από το 1989 υπήρχαν πολλές εκδοχές μαρξιστικών κομμάτων και πολλές εκδοχές κυβερνητικού ή μη κομμουνισμού. Σήμερα έχει νόημα μια τέτοια ποικιλία; Παλιά, π.χ., η εκκεντρικότητα έφτανε μέχρι την ύπαρξη "χοτζαδιστών"! Σήμερα ο "χοτζαδιστής" αφορά μάλλον κλινική παρά πολιτική κατάσταση.
Πρόταση για το ΣΥΝ δεν έχω. Δεν είμαι καν βέβαιος ότι υπάρχει χώρος για μια αριστερά μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και ΚΚΕ που να εκφράζεται από αυτόνομο φορέα. Ένα ρεύμα μέσα σε άλλο κόμμα είναι φυσικά κάτι διαφορετικό.

IWN1998 said...

Παλιά λέγαμε ότι μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και κομμουνισμού θεωρητικά υπήρχε ο αμιγής σοσιαλισμός. Σε σχόλια μιας ανάρτησης δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοια ανάπτυξη δυστυχώς. Απλά μια ερώτηση. Υπάρχει σοσιαλδημοκρατικός φορέας στην ελληνική πραγματκότητα ή κάτι που επιγράφεται έτσι και λειτουργεί σε πελατειακά πλαίσια (όπως και ο αντίστοιχος κεντροδεξιός φορέας...);

Anonymous said...

Αν θεωρεί κανείς τον εαυτό του κομμουνιστή και δεν εκφράζεται απο τον Τσίπρα αλλά ούτε απο την Παπαρήγα καλά θα κάνει να αποδεχτεί το ασυμβίβαστο του Έλληνα με την "Αριστερά".
Να μήν μπερδευόμαστε περισσότερο.
Υπάρχει μια Δεξιά και μιά Αριστερά.
Υπάρχει όμως και μιά Ελλάδα που αποτελείται απο Έλληνες.
Αυτή θα ζήσει περισσότερο από οποιαδήποτε αριστερή ή δεξιά συνιστώσα.