Όταν ξέσπασε η βία

Τρίτη 9 Δεκεμβρίου – και πού βρέθηκε τόση οργή; Πότε μαζεύτηκε τόση κοινωνική ένταση; Πού βρέθηκε τόσο ίζημα βίας;

Οι αντιεξουσιαστές, οι «τα σπάμε σε κάθε ευκαιρία», οι κουκουλοφόροι, οι «γνωστοί άγνωστοι» είναι λίγοι και σχετικά γνωστοί. Το ίδιο και η εμβέλειά τους, η επιχειρησιακή τους δυνατότητα, για να το πούμε με αστυνομική ορολογία. Ξέρουμε περίπου τι μπορούν να κάνουν. Και ασφαλώς δεν μπορούν, δεν μπορούσαν μέχρι χτες, να κάψουν την Αθήνα, να κάνουν αποκαϊδια το μισό εμπορικό κέντρο, να αφήσουν στάχτη και μπούρμπερη τους κεντρικούς δρόμους σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, να εξαρθρώσουν πλήρως τη χώρα. Τι συνέβη και έγιναν από περιθώριο και ομάδες κρούσης ένας μικρός στρατός ικανός να διεξάγει όχι αντάρτικο πόλεων, αλλά κανονικές τακτικές επιχειρήσεις, να αντιμετωπίζει κατά μέτωπο τις διμοιρίες με το σύνδρομο της ενοχής και να κατατροπώνει, νικώντας κατά κράτος, τις δυνάμεις του κράτους; Τι συνέβη;

Συνέβη ότι με μια σφαίρα στα Εξάρχεια, οι «κουκουλοφόροι», οι «σπάστα όλα» απέκτησαν κοινωνική βάση σε μια γενιά. Είτε μας αρέσει, είτε όχι. Δεν μας αρέσει. Αλλά αυτό δεν αλλάζει πολλά πράγματα. Είναι απλές οι αναλύσεις του τύπου «αυτοί δεν έχουν ουδεμία σχέση με το μαθητικό κίνημα, το οποίον χαρακτηρίζεται δια τα αγνά ιδεώδη της μαθητιώσας νεολαίας μας». Αλλά δεν έχουν βάση. Η σπασμένη βιτρίνα μιλάει σε ένα πολύ μεγαλύτερο τμήμα της νεολαίας από όσο θέλουμε να πιστεύουμε και μιλάει σε ένα μεγάλο τμήμα της νεολαίας που είναι ταυτοχρόνως και η πελατεία του μαγαζιού που σήμερα είναι (από τους ίδιους κάποτε τους πελάτες του) σπασμένο, καμμένο, κατεστραμμένο.

Ποιοι είναι οι νέοι της οργής, ας μην το ψάχνουμε, είναι αργά για να καταφέρουμε να ανακαλύψουμε την ταυτότητά τους, τώρα, πίσω από τους καπνούς και μέσα στα δακρυγόνα. Αλλά ποιοι είναι οι γονείς τους που σήμερα τσιμπιούνται μήπως και καταλάβουν; Οι γονείς των 15άρικων της οργής πόσο θα είναι σήμερα; Σαρανταπεντάρηδες, πενηντάρηδες στην πλειοψηφία τους. Η πρώτη μεταχουντική γενιά, η επόμενη από τη γενιά του Πολυτεχνείου. Δεν είναι μια γενιά σαν τις άλλες. Είναι η πρώτη γενιά της πλήρους ευημερίας. Αυτή που δεν έζησε πόλεμο, δεν έζησε αστυνομικό κράτος, δεν έζησε δικτατορία. Έζησε άνεση, ευμάρεια, κατανάλωση. Μεγάλωσε στα πούπουλα και υποθήκευσε το μέλλον των επόμενων χρεώνοντάς τους για να μην σταματήσει ούτε στιγμή, μέχρι τα τελευταία της, να περνάει καλά. Τα παιδιά της τα είχε κι αυτά στα ώπα-ώπα. Μοδάτα, χλιδάτα, στα ιδιωτικά, στα ταξίδια, στις ανέσεις, στα ιδιαίτερα, στις σπουδές, στα μεταπτυχιακά.

Και μετά; Μετά έρημος. Μπροστά τους. Χωρίς δουλειά, χωρίς μέλλον, χωρίς αναγνώριση, χωρίς συλλογικά όνειρα, χωρίς ατομικές προοπτικές, βέβαιοι μόνο πως θα πληρώνουν για τα δικά τους και για των προηγούμενων, που τόσο τους αγαπούσαν και τόσο τους φρόντιζαν. Η πολιτική έχει απορριφθεί. Η προσωπική διαδρομή είναι αμφίβολη. Η γνώση περιφρονείται και εξευτελίζεται από την σύγκριση με τα τηλεοπτικά ή τα γηπεδικά ινδάλματα, με τις μυθικές αμοιβές. Και το χρήμα γίνεται όλο και λιγότερο. Έτσι μαζεύεται η οργή. Και το τελευταίο που περιμένει είναι να βλέπει κουστουμαρισμένους υπουργούς να δηλώνουν πόσο, μα πόσο συμμερίζονται την οργή και τα όνειρα και τις σκέψεις των νέων…