Αποχαιρετισμός στο Τζορτζ Μπους

Παρασκευή 28 Νοεμβρίου – και στη Βομβάη γράφτηκε το ματωμένο υστερόγραφο της προεδρίας Μπους, το υστερόγραφο της προσπάθειας να εγκαταστήσουν οι Αμερικανοί μια παγκόσμια μονοκρατορία, βασισμένη στην εξαγωγή του δυτικού μοντέλου διακυβέρνησης κυρίως στο μουσουλμανικό κόσμο.

Η ημέρα αναφοράς, βέβαια, είναι η 11η Σεπτεμβρίου. Από τότε, όμως, έχουν περάσει εφτά χρόνια. Και η θητεία Μπους τελειώνει περίπου έτσι όπως άρχισε. Τότε, η αμερικανική ηγεσία, των neo-cons, των νεοσυντηρητικών και των αναγεννημένων χριστιανών, είδε όχι τον κίνδυνο της γενίκευσης της συγκρουσιακής λογικής, αλλά την ευκαιρία για να δώσει το πράσινο φως σε μια εκστρατεία στρατιωτικής επιβολής σε χώρες όπου ο φονταμενταλισμός διαπερνούσε σαν υγρασία την κοινωνική τους βάση.

Το σχέδιο απέτυχε με τον πιο παταγώδη τρόπο. Η αποτυχία του είναι το βασικό γεωπολιτικό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνο η Ουάσιγκτον, αλλά ο κόσμος όλος σήμερα. Δεν είναι μόνο πως το σχέδιο αποδείχθηκε ανέφικτο και καταστροφικό για τους εμπνευστές του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέλαβαν το βάρος δύο ταυτόχρονων πολέμων μακριά από το έδαφός τους, στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, που γιγάντωσαν το έλλειμμά τους, ρήμαξαν την οικονομία τους και εν τέλει πυροδότησαν την την ύφεση σε μεγα-κλίμακα. Οι πόλεμοι της παγκοσμιοποίησης έφεραν την πρώτη οικονομική κρίση της παγκοσμιοποίησης.

Και, επιπλέον, απέτυχαν και στρατιωτικά. Στο Αφγανιστάν, το μέτωπο που αποκλείεται να εγκαταλείψουν, οι Αμερικανοί με δυσκολία ελέγχουν ένα μικρό τμήμα της χώρας γύρω από τις μεγάλες πόλεις, ενώ οι σύμμαχοί τους δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να διατηρήσουν την παρουσία τους. Στο Ιράκ, αναζητείται τώρα ο τρόπος της απεμπλοκής, που θα αφήσει πίσω περισσότερη αστάθεια και αβεβαιότητα ακόμη και από την εποχή του Σαντάμ.

Και δεν είναι τυχαίο πως οι μαύρες τρύπες στη σταθερότητα του κόσμου, τουλάχιστον όσες προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια, είναι όλες προϊόν της αμερικανικής πολιτικής και της αμερικανικής παρέμβασης. Όσο πιο σύμμαχοι παλιά, τόσο πιο άσβεστο το μίσος σήμερα, ιδιαίτερα στον ισλαμικό κόσμο. Το Ιράν είναι ένα παλιό παράδειγμα για το πώς η στήριξη ενός σκληρότατου καθεστώτος όπως του Σάχη και η αδιαφορία για τις κοινωνικές εντάσεις που σωρεύονταν, οδήγησε σε μια δραματική, και κυρίως οριστική, ανατροπή. Στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν είναι οι παλιοί σύμμαχοι στον πόλεμο φθοράς των Ρώσων, Σοβιετικών τότε, εισβολέων. Στο Ιράκ, όταν θα φύγουν, οι Αμερικανοί θα εισπράξουν μόνον μίσος από αυτούς που θα έχουν εγκαταστήσει οι ίδιοι στην εξουσία – εκτός ίσως από το ανεξάρτητο Κουρδιστάν. Και το Πακιστάν, η χώρα των αμερικανοκίνητων δικτατόρων, μια χώρα με πυρηνικά όπλα που αδυνατεί να ελέγξει έστω και στοιχειωδώς τα εκατομμύρια των άνεργων νέων που δεν έχουν άλλη απασχόληση από τη λήψη μαθημάτων φανατισμού στους μεντρεσέδες, τα ισλαμικά φροντιστήρια για μελλοντικούς βομβιστές αυτοκτονίας, αυτή η χώρα του Ζία και του Μουσάραφ, αναδεικνύεται στο μεγαλύτερο παγκόσμιο εκτροφείο εκπαιδευμένων, άριστα εκπαιδευμένων, τρομοκρατών.

Αυτά κληροδοτεί στον κόσμο ο πρόεδρος που για 53 μέρες ακόμη θα βρίσκεται στο Λευκό Οίκο.