Tuesday, March 17, 2009

Rotschild, σοκολάτες, Krugman και μηλόπιττες

Τρίτη 17 Μαρτίου – και χτες βρισκόταν στην Αθήνα ένας πολύ μεγάλος διεθνής τραπεζίτης – ο Νταβίντ ντε Ροτσίλντ, τον οποίο πολλοί ξέρουν από τη φήμη του ονόματος, λιγότεροι και πιο τυχεροί από τα κρασιά του και ελάχιστοι ως πελάτες του. Αύριο έρχεται ο νομπελίστας Αμερικανός Πωλ Κρούγκμαν. Η σύμπτωση έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον γιατί οι συγκεκριμένοι αντιπροσωπεύουν τις δύο διαμετρικά αντίθετες οπτικές της μεγάλης κρίσης που περνά η παγκόσμια οικονομία.

Ο Ροτσίλντ βλέπει τα πράγματα από την αισιόδοξη πλευρά – και δεν συμβαίνει αυτό αποκλειστικά επειδή μερικά δισεκατομμύρια στην άκρη για δύσκολη ώρα πάντοτε βοηθούν το αίσθημα της αισιοδοξίας. Είναι η άποψη του επίμονου τραπεζίτη. Με δυο λόγια: η κρίση είναι βαριά αρρώστια, αλλά όχι ανίατη. Πρόκειται, κατά τη διάγνωσή τους, για κρίση διαβήτη. Το είπε περίπου έτσι, περιγράφοντας την απληστία ως αιτία του προβλήματος: αν φας ένα κομμάτι σοκολάτα κανένα πρόβλημα, αν φας δυο-τρία ίσως βαρυστομαχιάσεις, αν συνεχίσεις για πέντε ή έξι θα αρρωστήσεις. Και –αυτό δεν το είπε- ο ίδιος, οι συνάδελφοί του και τα γκόλντεν μπόις τους έτρωγαν τις σοκολάτες με τις πλάκες και με τα κιλά… Η λύση, λένε, θα έρθει με τη φυσική αποκατάσταση του συστήματος. Θα έρθει όταν ξαναλειτουργήσει σταδιακά η αγορά. Και μπορεί αυτό να γίνει τόσο νωρίς, όσο ο Σεπτέμβριος.

Ενδιαφέρον: την ίδια αισιόδοξη άποψη συμμερίζεται τώρα και ο επικεφαλής της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας, ο θεωρητικά ισχυρότερος τραπεζίτης του κόσμου Μπεν Μπερνάνκι. Την υιοθετεί και ο Μπαράκ Ομπάμα. Ο Ομπάμα βλέπει τη δημοτικότητά του να πέφτει. Ο Μπιλ Κλίντον του το είπε δημόσια. Ακούγεται πολύ αρνητικός. Στην πολιτική κερδίζει ο πιο αισιόδοξος. Στην κρίση, επίσης. Η απαισιοδοξία ανατροφοδοτεί την κρίση. Η απαισιοδοξία στεγνώνει την αγορά. Αφού δεν μπορείτε να δώσετε κάτι άλλο στους άνεργους, τους απολυμένους, τους φοβισμένους, όσους τους μείωσαν το μισθό ή τρώνε το μεσημέρι σε συσσίτια, αφού δεν μπορείτε να βρείτε ακόμη δουλειές για τη μεσαία τάξη των υπαλλήλων και πελάτες για τη μεσαία τάξη των εμπόρων, τουλάχιστον δώστε τους αυτό που είναι δωρεάν και πεθαίνει τελευταίο. Μην τους στερείτε την ελπίδα. Ο Σεπτέμβρης είναι η δική τους Εδέμ.

Αύριο δεν θα ακούσετε τα ίδια από τον Κρούγκμαν. Αυτός δεν είναι αισιόδοξος. Πριν από πέντε ή έξι χρόνια είχε ξαναέρθει στην Αθήνα. Θυμάμαι στο Ιντερκοντινένταλ μια αίθουσα με πολλά κενά καθίσματα και δυο ή τρεις δημοσιογράφους – βλέπεις δεν είχε πάρει Νόμπελ και εμείς, ο χρόνος μας είναι πολύτιμος, επομένως ακούμε μόνο νομπελίστες. Ο Κρούγκμαν είχε πει τότε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα των ανεπτυγμένων κρατών θα ήταν η εκρηκτική πρόοδος της ιατρικής τεχνολογίας – και του κόστους της. Η πιο βαθιά ταξική διαφορά, ποιος θα ζει και ποιος θα πεθαίνει πρώτος, επανέρχεται ως κοινωνική σταθερά. Σήμερα τα ταμεία είναι ήδη μπροστά σε αυτό το δίλημμα.

Για το Σεπτέμβρη και το σύστημα δεν πετάει τη σκούφια του. Πιστεύει –και το είπε- πως οι τράπεζες πρέπει να κρατικοποιηθούν. Το έγραψε ως εξής στους Τάιμς της Νέας Υόρκης: «δεν λένε πως η κρατικοποίηση είναι αντίθετη στην αμερικανική παράδοση. Όχι. Είναι τόσο παραδοσιακή όσο η μηλόπιττα». Και αναρωτήθηκε γιατί η κυβέρνηση Ομπάμα παρουσιάζει κάθε τόσο μόνον εναλλακτικές λύσεις στην κρατικοποίηση, που περιλαμβάνουν ενισχύσεις προς τους μετόχους των τραπεζών που φαλίρισαν – τον εαυτό τους και το σύστημα ολόκληρο. Το συμπέρασμά του; «Όσο περισσότερο καιρό καθυστερούμε με τις τράπεζες σε νεκροφάνεια, τόσο πιο δύσκολη θα είναι η αντιμετώπιση της κρίσης».

Κάτι τέτοια σκέφτονται και τα γκόλντεν μπόις, όπως στην AIG, και κάνουν τα πακέτα στήριξης μπόνους και πίνουν εις υγείαν των κορόιδων μερικά κρασιά του κ. Ροτσίλντ, που πωλούνται μόνο σε πλειστηριασμό σε τιμή ευκαιρίας, κάπου 3.500 ευρώ η ντουζίνα. Η κρίση θέλει καλοπέραση…

3 comments:

Ηλιάς Διαμαντώνη said...

Άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε δηλαδή.
Γιατί όμως μας συγχύζετε με όλα αυτά και δεν μας λέτε καλύτερα για την επιχείρηση "παπί" του Ραχωβίτσα που έχει και την πλάκα του!

Manuel said...

Xαχα! Μου θυμίσατε την απολαυστική εισαγωγή που κάνατε γύρω στις 8.οο π.μ. κάθε πρωί στον Flash πριν από κάποια χρόνια!!

Kielut said...

Thank youu for this