Friday, March 6, 2009

Από το Ντητρόιτ στο Μαξίμου

Παρασκευή 6 Μαρτίου – και υπάρχει μια ιστορική φημολογούμενη ρήση Αμερικανού προέδρου, πως «ό,τι είναι προς το συμφέρον της Τζένεραλ Μότορς είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών». Η General Motors δεν ήταν ποτέ μια εταιρεία σαν όλες τις άλλες. Για 77 χρόνια, από την εποχή του Νιου Ντηλ και του Φραγκλίνου Ρούζβελτ, ήταν χωρίς την παραμικρή διακοπή ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων στον κόσμο, σε μια εποχή που είδε το αυτοκίνητο να γίνεται σύμβολό της, από εκκεντρικότητα ή προνόμιο ελάχιστων πλουσίων κατάκτηση των λαών και έμβλημα της ευημερίας τους, με τίμημα την εκπληκτική αύξηση της κατανάλωσης πετρελαίου, μια οικολογική καταστροφή χιλιετιών μέσα σε έναν αιώνα και την υπερθέρμανση του πλανήτη που δεν ξέρουμε πώς –και με τι κόστος- να σταματήσουμε.

Αν η Φορντ έδωσε το όνομα στη μαζική παραγωγή, η Τζένεραλ Μότορς ήταν η πραγματική εταιρεία-σύμβολο του καπιταλισμού, η εταιρεία-σύμβολο του 20ού αιώνα. Αυτή η εταιρεία ανακοίνωσε ουσιαστικά ότι δεν απομένει παρά η τυπική ανακοίνωση για την πτώχευσή της. Οι σκληρές μετοχές, οι ασφαλείς επενδύσεις ονομάζονται στην Ουώλ Στρητ «μπλου τσιπς». Και δεν υπήρχε πιο βαθύ μπλε από τη μετοχή της GM.

Τις μετοχές πάλι που κοστίζουν λιγότερο από ένα δολλάριο (ή μια λίρα, γιατί τους έχει μείνει από το αγγλικό) στα χρηματιστήρια τις αποκαλούν penny shares. Μετοχές που αποτιμώνται σε πέννες, σε δεκάρες. Και κανείς ποτέ έως τώρα δεν είχε φανταστεί αυτό που συνέβη χτες, ότι δηλαδή τέτοιο χαρτί της δεκάρας θα γινόταν η μετοχή της Citigroup, της μεγαλύτερης τράπεζας του κόσμου.

Στις μισές οικονομικές και επιχειρηματικές ειδήσεις που μεταδίδουν κάθε μέρα τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία υπάρχει η φράση «για πρώτη φορά». Και δεν πρόκειται για δημοσιογραφικό κλισέ, είναι ελεγμένο ότι ισχύει κατά λέξη: τέτοιες εξελίξεις δεν έχουμε δει ποτέ στο παρελθόν. Γιατί αυτό που έχει κατεξοχήν αλλάξει είναι ο ρυθμός των εξελίξεων. Η εποχή της πληροφορίας με την τεχνολογία της επέβαλε την αστραπιαία ταχύτητα της μετάδοσης των ειδήσεων, των γεγονότων, της ενημέρωσης. Η ταχύτητα αυτή μεταδόθηκε στην οικονομία, καθώς ήρθε μαζί με την κατάρρευση των συνόρων στην κίνηση των κεφαλαίων. Η τεχνολογία επέτρεψε να γίνει ο πλανήτης ένα παγκόσμιο χωριό, αλλά στην πραγματικότητα έγινε ένα παγκόσμιο χρηματιστήριο κι αυτό, πολύ γρήγορα, ένα παγκόσμιο προποτζήδικο με στοιχήματα επί στοιχημάτων. Σε αυτό το μεγάλο στοίχημα τώρα χάνουν όλοι.

Τέτοιες είναι οι αλλαγές που ζούμε. Οι χώρες, τα κράτη, αυτός ο παλιός μηχανισμός οργάνωσης του κόσμου προσπαθεί να ανταποκριθεί σε προκλήσεις που τον υπερβαίνουν. Τα κράτη κάνουν ό,τι μπορούν, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Όχι όλα. Μερικά δεν κάνουν ό,τι μπορούν. Κάνουν αυτό που ξέρουν. Εμείς, για παράδειγμα, ξέρουμε να τσακωνόμαστε. Ο Πρωθυπουργός μας, για παράδειγμα, κάλεσε τους αντιπάλους του για να τους πει ότι εάν δεν συμφωνήσουν με μερικά αυτονόητα, όπως είπε, θα έχουν βαρύτατη ευθύνη. Έτσι έγινε. Αυτά τους είπε. Τα αυτονόητα. Και αυτοί, αυτονοήτως, διαφώνησαν.

Τα σχέδια αλλού, βέβαια, αλλιώς φτιάχνονται. Αναφέρουν ποιοι θα πληρώσουν, πόσο θα πληρώσουν, τι θα βάλει το κράτος, με τι αντάλλαγμα και ποια προοπτική. Αναφέρουν ποιες αλλαγές θα γίνουν, ποιους θα θίξουν, ποιοι πρέπει να στηριχτούν και πώς. Αλλά εδώ έχουμε τεχνογνωσία. Σε τι; Στο να επιβιώνουμε χωρίς σχέδιο…

2 comments:

Yank_o said...

Μια γλωσσική παρατήρηση: Pennies λένε όχι μόνο οι βρετανοί τις πένες τους, αλλά και οι αμερικανοί τα νομίσματα του 1 cent.

Giannis said...

επειδή τυγχάνει να δουλεύω στο ευρύτερο τομέα που ονομάζεται automotive industry, θέλω να σας πω, οτι αυτό που συμβαίνει με την GM είναι η αρχή... ελπίζω να βρούνε τρόπους να σταματήσουνε το φαινόμενο πριν πάρει μορφή χιονοστιβάδας, γαιτί τότε ολόκληρα κράτη θα γονατίσουνε...
γιατί τουλάχιστον σε αυτό το κομμάτι της βιομηχανίας οι αποφάσεις δεν ε΄χουνε να κανουνε μόνο με επικερδής συμφωνίες αλλά και με πολιτική... μπορεί να φαίνεται παραξενο αλλά όταν είσαι μέσα στο κύκλο μπορείς να καταλάβεις γιατί συμβαίνει αυτό.

Και δεν είναι μόνο οι εταιρίες που παράγουνε τα αυτοκίνητα... είναι χιλιάδες άλλες εταιρέιες δορυφόροι που ασχολούνται στη συγκεκριμένη βιομηχανία.