The party is over

Πέμπτη 26 Ιουλίου – και μερικές φορές απλώς δεν θέλεις να μιλήσεις. Αλλά δεν γίνεται. Ούτε πρέπει. Πρέπει πάλι να μιλήσεις – την ώρα που η σιωπή μοιάζει καλύτερη.

Για τις πυρκαγιές δεν έχουμε να πούμε βέβαια αυτή τη στιγμή απολύτως τίποτα – θα σβήσουν και τότε θα κάνουμε ατομικούς και συλλογικούς απολογισμούς. Αλλά υπάρχει κάτι που αυτό το καλοκαίρι μας το έχει ήδη δείξει με τον πιο τραγικό τρόπο – και φοβάμαι ότι θα μας το αποδεικνύει κάθε μέρα και κάθε τρομερή νύχτα, όπως η χτεσινή, μέχρι να τελειώσει. Το βέβαιο είναι πως δεν μπορούμε πια να συνεχίσουμε να ζούμε όπως ζούσαμε. Τέλος. Φινίτο. Αν τολμήσουμε να συνεχίσουμε, ζήτω που καήκαμε. Κυριολεκτικά…

Μετά τον πόλεμο, σε όλο τον κόσμο, επικράτησε μια περίοδος μεγάλης ευφορίας – σαν να είχε πάρει η υφήλιος LSD. Το παγκόσμιο ψυχοτρόπο ήταν η κατανάλωση. Όλοι ήταν τότε αισιόδοξοι. Είχε γίνει ένα μεγάλο τεχνολογικό άλμα. Είχαν όλοι πυρηνικά όπλα έτοιμα να αφήσουν στον πλανήτη μόνο κατσαρίδες. Οπότε η ειρήνη ήταν εγγυημένη. Κάνε έρωτα, όχι πόλεμο ήταν το σύνθημα της εποχής. Έκαναν και ήρθε η μεγάλη πληθυσμιακή έκρηξη, το baby boom. Αυτή η γενιά είχε ένα θεό – την κατανάλωση.

Το ρήμα «έχω» έγινε συρμός, κριτήριο και σύμβολο επιβίωσης, επιτυχίας, κοινωνικής ανόδου, προσωπικός στόχος. Περισσότερα αυτοκίνητα, περισσότερο πετρέλαιο, περισσότερα λιπάσματα, περισσότερη παραγωγή, περισσότερα αγαθά, περισσότερη ανάπτυξη. Μέσα σε 50 χρόνια οι άνθρωποι που βρίσκονταν πάνω στη Γη κατανάλωσαν περισσότερους φυσικούς πόρους από ό,τι όλοι οι προηγούμενοι του είδους τους που γεννήθηκαν και πέθαναν από τότε που κατοικήθηκε ο γαλάζιος πλανήτης. Και για να μην γίνει και κανένα λάθος, φρόντισαν με την εξουσία τους στο απόγειο να κατοχυρώσουν και παχιές συντάξεις, για να απολαμβάνουν τη συσσώρευση των αγαθών τους μέχρι βαθέος γήρατος. Οι γενιές της κατανάλωσης αφήνουν πίσω τους μια ασύλληπτη εικόνα: ένα παρόν θνήσκουσας ευημερίας και ένα μέλλον ζοφερό, ένα μέλλον οικονομικής και περιβαλλοντικής ερημοποίησης.

Θα πείτε, τι θέλεις δηλαδή, τι να κάνει η Ελλάδα – που κάτι απόλαυσε, κι αυτό μάλλον αργά, από τον πλούτο των εθνών; Δεν λέω πως μπορεί να έχει κάποιο αποφασιστικό ρόλο. Δεν λέω ούτε πως εδώ στη μικρή χώρα που καίγεται μπορεί κανένας μόνος του να κάνει τη διαφορά. Λέω όμως ότι ήρθε η ώρα να αλλάξουμε, όχι αύριο, όχι αργότερα, όχι από Σεπτέμβρη, αλλά ΤΩΡΑ τις συλλογικές και μαζί τις ατομικές μας συμπεριφορές. Όχι βέβαια απότομα – δεν είναι ούτε συνετό, ούτε εφικτό. Αλλά να το αποφασίσουμε τώρα, να το κάνουμε γρήγορα, και να το επιβάλουμε όλοι στον εαυτό μας, χωρίς ανοχή για όσους θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι στην αμεριμνησία.

Απλώς δεν γίνεται άλλο να βάζουμε την προσωρινή ευημερία πάνω από τη βιωσιμότητά της. Το πάρτυ τελειώνει και ζούμε ήδη ένα οδυνηρό χανγκόβερ.