Παρασκευή 13 Ιουλίου – και χθες το βράδυ στη Στοά του Βιβλίου οργανώθηκε από τη Ντόρα Μπακογιάννη, χωρίς δημοσιότητα, μια ασυνήθιστη συνάντηση. Περί τα 40 πρόσωπα από τον καλλιτεχνικό-πολιτισμικό χώρο μίλησαν, ο καθένας για ένα λεπτό – επίτευγμα από μόνο του σε μια χώρα όπου ο συνδυασμός ανθρώπου και μικροφώνου οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε δοκιμασία για το χρόνο και τα νεύρα των ακροατών.
Ένα λεπτό ο καθένας – άνθρωποι για τους οποίους η πολιτική δεν είναι ούτε επάγγελμα, ούτε την έχουν καμμία ανάγκη σε τελική ανάλυση, να μιλούν για ένα θέμα αιχμηρά πολιτικό: τι κρατάς και τι αφήνεις από τη σημερινή Ελλάδα. Με αυτή την αφορμή καταγράφω μερικές σκέψεις ως υστερόγραφο.
Η Ελλάδα που ζούμε συγκροτήθηκε μέσα από τη διαίρεση. Οπλαρχηγοί και βαυαρόφρονες, τρικουπικοί και δηλιγιαννικοί, βενιζελικοί και λαϊκοί, γκάγκαροι και τουρκόσποροι, γηγενείς και πρόσφυγες. Η πιο βαθιά διαίρεση ήταν βέβαια η εμφυλιακή: κληροδότημα του 35 και του 44.
Η υπέρβαση της διαίρεσης ήταν το εγχείρημα της μεταπολίτευσης. Το αντίτιμο υπήρξε η γιγάντωση του κομματισμού. Σήμερα η Ελλάδα αφομοιώνει ακόμη τη μετάβαση από την εποχή των διαιρέσεων στην εποχή της συμβίωσης. Η συναίνεση στην ευρωπαϊκή πρόσδεση στάθηκε βάλσαμο επούλωσης των εσωτερικών πληγών.
Όσο μικρότερη ήταν η απόσταση από τα ορόσημά τους, τόσο πιο βαθιές ήταν οι διαχωριστικές γραμμές. Με λιγότερη ιστορική πίεση οι οριζόντιες διαφοροποιήσεις, που αφορούν κυρίως την κουλτούρα και την ατομική συγκρότηση, γίνονται σταδιακά όλο και βαθύτερες, προσεγγίζοντας το ανάγλυφο των παλιών, κάθετων διαχωρισμών, της πολιτικής και της ιδεολογίας. Με αυτό τον τρόπο, σταδιακά η πολιτική ένταξη (και συχνά και η εκλογική συμπεριφορά) γίνονται για ένα όλο και μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων περισσότερο ζήτημα ατομικών καταβολών ή συγκυρίας, παρά ζήτημα ένταξης ή ταύτισης.
Η κρίση αντιπροσώπευσης και η συσσωρευμένη κοινωνική δυσπιστία απέναντι στο πολιτικό σύστημα και τους εκπροσώπους του (συλλήβδην και αδιάκριτα, με ειλικρίνεια αλλά και απερισκεψία) συνδέεται άμεσα με την αδυναμία του να εκφράσει τις διαφορές κουλτούρας που δημιουργούν πια πολιτικά χάσματα μέσα στο ανελαστικό κέλυφος των δεδομένων φορέων και σχημάτων.
Οι επόμενες εκλογές είναι φανερό πως δεν θα δώσουν τη λύση, όσο είναι επίσης φανερό πως δεν μπορεί επ’ αόριστον η κάλπη –με το στοίχημα της άσκησης της εξουσίας- να προσπερνά και να συγκαλύπτει τέτοιας έκτασης αλλαγές στο σώμα της κοινωνίας και, φυσικά, το εκλογικό σώμα.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
2 comments:
γνωρίζω ότι το post δεν έχει ως θέμα τις επόμενες εκλογές, ωστόσο τις αναφέρει.
Έχουμε ξεχάσει κάτι στην τρίσμοιρη αυτή χώρα τόσα χρόνια τώρα. Οι εκλογές δεν πρέπει να επεμβαίνουν στη λειτουργία του κράτους, παραμόνο στο σχεδιασμό της στραγικής του.
Βλέπετε, εδώ στην ιδέα ότι θα γίνουν εκλογές οι υπηρεσίες υπολειτουργούν, οι υπουργοί παρατάνε τις δουλειές τους και η αγορά περιμένει μουδιασμένη. Οι αξιωματικοί περιμένουν τις νέες κρίσεις, οι δημόσιοι υπάλληλοι τις αποσπάσεις τους και εγώ περιμένω να αλλάξω χώρα.
Ακόμη όμως και σε περίοδο ειρήνης (χωρίς εκλογές στον ορίζοντα) ο υφυπουργός τάδε προσπαθεί να γίνει καθηγητής στο πανεπιστήμιο, ο υπουργός παπατάδε προσπαθεί να ανελιχθεί στο κόμμα παραμελώντας το χαρτοφυλάκιό του και πάει λέγοντας.
Αληθές, δυστυχώς. Έχει ακουστεί μια πρόταση για συνταγματική επιβολή της διεξαγωγής εκλογών στη λήξη της 4ετίας και μόνον, αλλά δεν νομίζω ότι είναι λογικό να μην μπορεί μια κυβέρνηση να προσφύγει στην κάλπη. Η λύση είναι η δημιουργία κρατικού μηχανισμού που να λειτουργεί με διάρκεια και συνοχή ανεξάρτητα από την πολιτική του ηγεσία (προσοχή: δεν εννοώ αυτονομημένος). Αλλά αυτό θέλει αρκετά χρόνια ακόμη και, πάντως, η διαδικασία ευνοείται από τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της χώρας.
Post a Comment