Tuesday, October 30, 2007

Ζήσε το μύθο σου στο Δημόσιο

Τρίτη 30 Οκτωβρίου – και αν θέλει κανείς να καταλάβει την παθολογία της ελληνικής πολιτικής, του ελληνικού κράτους, της ελληνικής κοινωνίας, αν θέλει να πέσει σε βαριά κατάθλιψη, που να προέρχεται όμως από την συνείδηση της πραγματικότητας, ας διαβάσει σήμερα το πρωτοσέλιδο θέμα του Ελεύθερου Τύπου.

Το περιγράφω συνοπτικά. Ποιο είναι σήμερα το όνειρο του Έλληνα έφηβου; Η πατρίδα – όπως ήταν ας πούμε στο Μακεδονικό Αγώνα; Η ελευθερία – όπως ήταν ας πούμε στην Αντίσταση ή στη χούντα; Η δημοκρατία – όπως ήταν ας πούμε στην ταραγμένη δεκαετία του 60; Η πρόοδος – όπως ήταν ας πούμε στη μεταπολίτευση; Ή έστω, έστω ονειρεύονται οι νέοι τρυφηλή ζωή, καλοπέραση και οικονομική πρόοδο και επαγγελματική άνοδο – όπως έγινε ας πούμε από τη δεκαετία του 80 και ύστερα;

Όχι. Δεν θέλουν κάτι καλύτερο. Δεν βλέπουν τη ζωή τους σαν άσκηση επιτυχίας. Δεν αναζητούν προκλήσεις. Οι νέοι δεν ελπίζουν, οι νέοι φοβούνται. Φοβούνται το αύριο. Θέλουν βόλεμα. Βόλεμα και περιχαράκωση. Βλέπουν μπροστά τους το χαντάκι, το κοινωνικό, επαγγελματικό και οικονομικό περιθώριο και το μόνο για το οποίο αγωνιούν είναι να μην είναι εκείνοι που θα πέσουν μέσα. Και το βόλεμα στην Ελλάδα έχει όνομα: οι νέοι θέλουν διορισμό. Θέλουν Δημόσιο.

Μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι. Έχουμε εντελώς ευνουχίσει τις προσδοκίες μιας γενιάς. Χειρότερα: όχι τις προσδοκίες από εμάς, ή από την κοινωνία. Τις προσδοκίες από τον εαυτό της. Η νέα γενιά έχει υποστεί λοβοτομή ελπίδων. Ένας στους δέκα, διαβάζω, έστω και κατά μικρή υπερβολή, θέλει να γίνει αστυνομικός. Δεν είναι ήρωάς του ο Ηρακλής Πουαρώ, ούτε ο αστυνόμος Μπέκας. Δεν διαβάζει με μανία Πατρίσια Χάισμιθ και P.D. James. Δεν ονειρεύεται (στη λιγότερο παιδαριώδη από όσο φαίνεται στην ηθική της φράση) να «πιάσει τους κακούς». Δεν θέλει να εξαφανίσει το έγκλημα και να φέρει τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη.

Όχι – και το ξέρουμε όλοι. Ο ήρως και το πρότυπο του νεαρού λυκειόπαιδα που δηλώνει τη Σχολή της Αστυνομίας στις πανελλήνιες είναι ο αγνός αστυνομικός της υπαίθρου, που αράζει όλη μέρα στο τμήμα και έχει και δυο χωραφάκια ελιές και πορτοκάλια και είναι και συνεταίρος με τον ξάδερφό του σε επιχείρηση εστίασης (για να μην πω νυχτερινής διασκέδασης), η οποία κατά σατανική σύμπτωση διαθέτει καλύτερη αστυνομική προστασία από τις άλλες στην ίδια περιοχή. Το πρότυπό του είναι ο αραχτός σωματοφύλακας, υποτίθεται, του βουλευτή που εκτελεί μεν συνήθως χρέη ορντινάντσας, αλλά έχει λίγη δουλειά και πολύ χρόνο και κάποια πρόσθετη αμοιβή και πουλάει και ύφος σε φίλους και γνωστούς καθότι έχει τα «κονέ» και ενίοτε πουλάει και τις γνωριμίες – αυτές κυριολεκτικώς και όχι μεταφορικά. Κάπως υποτιμητικό η ορντινάντσα, αλλά ζούμε σε δύσκολους καιρούς.

Ζούμε; Όχι. Ζούμε σε καιρούς πολύ πιο εύκολους από εκείνους που έθρεψαν τα όνειρα για προηγούμενες γενιές. Αλλά η γενική επικράτηση της λογικής του Δημοσίου, του βολέματος, της υποσκέλισης των αρίστων από τους πονηρούς και των ικανών από τους διασυνδεδεμένους έχει οδηγήσει (και γράφεται με αριθμούς πια) σε μια εντελώς παραλυτική για τη χώρα και εντελώς θλιβερή για τους νέους αντίληψη ζωής.

Υπάρχει λύση; Οι αντιλήψεις αργούν να αλλάξουν. Αλλά τουλάχιστον μπορούμε να κάνουμε κάτι για να μην καταδικάζουμε όσους δεν μπαίνουν στο συρμό του βολέματος, να κάνουμε κάτι για να έχουν τύχη όσοι δεν απορρίπτουν το στοιχειώδες ρίσκο της ζωής, αυτό που απαιτείται για να έχεις ένα όνειρο και να το κυνηγάς έστω στα 17 σου.

3 comments:

Tzaki Jazz said...

Συμφωνώ κύριε Καρζή. Ανήκω κι εγώ στη γενιά που αναφέρεστε. Αλλά με διαφορετικούς στόχους και προτεραιότητες.

Προσπαθώ να κινητοποιήσω και άλλους της γενιάς μου. Δεν είναι εύκολο - αλλά ούτε αδύνατο. Είναι τεράστια κουβέντα το με ποιό τρόπο φτάσαμε εδώ.

Μηχανιστικό εκπαιδευτικό σύστημα, πελατειακή λογική στην πολιτική μας ζωή, μοιρολατρεία, νωθρότητα και ανύπαρκτη δημουργικότητα της ελληνικής οικογένειας.

Είναι λαβύρινθος. Είμαι στη διάθεσή σας να τον περπατήσουμε.

ΔΕ ΜΑΣΑΜΕ ΡΕ said...

Tι να λέει αυτό για μία χώρα; Ότι το σύστημα λειτουργεί με κουμπάρους και βύσματα, από τον δημόσιο έως τον ιδιωτικό τομέα. Δεν δίνει καμία ελπίδα για πρόοδο με βάση τις ικανότητες και τη προσπάθεια. Oι μέσα στο παιχνίδι έχουν την ευκαιρία μιας αρπαχτής. Oι απ' έξω βρίσκονται μέσα στην ανασφάλεια, και το μόνο που ελπίζουν είναι ο διορισμός …

Anonymous said...

Το ποίημα A sad child της Margaret Atwood κάτι συμπληρώνει, νομίζω, στο σημερινό σας "Σφυγμό".
Είναι λυπημένο και συμπονετικό για την παιδική ηλικία και την κοινή μοίρα, αλλά καταλήγει, όπως εγώ το βλέπω, μιλώντας για την απόφαση "αυτοπεποίθησης", "αυταγωγής" και πράξης που πρέπει να πάρει καθένας για τον εαυτό του - παρά το εξισωτικό τέλος ή εξαιτίας του: ότι είναι "the favourite child" όσο καθένας, όσο όλοι οι άλλοι.
Εσείς πάντως δείχνετε ένα δρόμο...a word after a word after a word is power...