Wednesday, November 21, 2007

Μεταρρύθμιση - για τους άλλους...

Τρίτη 20 Νοεμβρίου – και, κύριοι, έχω διαμορφώσει άποψη. Πρέπει να αλλάξουν τα πάντα σε αυτή τη χώρα. Πρέπει να γίνει μια γενναία μεταρρύθμιση. Αρκεί να μην χαλάσει η δική μου ζαχαρένια. Πρέπει να καταργηθούν τα προνόμια – όλων των άλλων. Είναι σκληρό αλλά για να πάει μπροστά η κοινωνία μας πρέπει να κάνουν όλοι θυσίες – όλοι οι άλλοι, εννοείται…

Είναι ο γενικός τρόπος σκέψης μας και θριαμβεύει στο ασφαλιστικό. Αυτές τις μέρες θα αντιδράσουν οι δημοσιογράφοι στις σχεδιαζόμενες αλλαγές. Είναι από τους προνομιούχους του συστήματος; Ασφαλώς. Είναι σωστό να υπερασπίζονται τα προνόμιά τους; Όχι – αλλά δεν τρελλάθηκαν και εντελώς. Υπάρχει κανείς που δεν το κάνει; Δεν είναι κι αυτό μέσα στο κοινωνικό παιχνίδι; Η κοινωνία είναι μια διαρκής διαπραγμάτευση της ισορροπίας ισχύος ανάμεσα σε εκείνους που τη συγκροτούν.

Αλλά οι δημοσιογράφοι έχουν και μια πρόσθετη ηθική υποχρέωση. Δεν μπορεί να κάνουν τους κήρυκες του δικαίου και τους τιμητές της ηθικής και την επομένη να υπερασπίζονται λυσσαλέα μερικά προκλητικά άνισα προνόμια. Αλλά και δεν μπορεί να τους αδικήσει κανείς. Γιατί; Γιατί το πρόβλημα με το Ασφαλιστικό δεν είναι ότι η κοινωνία και τα μέλη της, ακόμη και οι δημοσιογράφοι, δεν έχουν συνειδητοποιήσει πως κάτι θα χάσουν ή πως χρειάζεται να γίνουν μερικές οδυνηρές αλλαγές ή πως δεν ξέρουν ότι όλοι θα βάλουν κάτι από την τσέπη τους για να πάρει μια παράταση (έκφραση της μόδας πολύ…) η ζωή του συστήματος και να πάρουν σύνταξη και οι νεότεροι.

Το πρόβλημα είναι αλλού. Το πρόβλημα είναι ότι οι πάντες έχουμε εκπαιδευτεί στο παζάρι πάνω στην εκχώρηση κεκτημένων ή την κτήση και άλλων και όχι στη διαπραγμάτευση με βάση την πραγματική ανάγκη που πρέπει να καλύψει το σύστημα. Και κυρίως, κανείς δεν έχει πεισθεί για τις καλές προθέσεις του άλλου. Οι δημοσιογράφοι ξέρουν πως έχουν κάτι παραπάνω. Και πάνε να τους το αρπάξουν. Και οι βουλευτές έχουν – και αυτοί θα αντιδράσουν όπως μπορούν. Και οι δικαστικοί έχουν – και ξέρουμε με ποιο εξωφρενικά προκλητικό τρόπο λειτουργούν εκμεταλλευόμενοι τα θεσμικά όρια του ρόλου που τους έχει αναγνωριστεί.

Όλοι αισθανόμαστε πως μετέχουμε σε ένα μεγάλο παζάρι, για να μην πω πως είμαστε τα πρόβατα του Πολύφημου. Κάποια παχιά θα τα αρπάξει και θα τα καταβροχθίσει, κάποια άλλα, έτσι στα τυφλά, χωρίς λογική, αλλά επειδή θα κρυφτούν, θα την γλιτώσουν.

Το ζήτημα δεν αφορά το κόστος αλλά την κατανομή του. Η κοινωνία ξέρει ότι θα πληρώσει, αλλά κανείς δεν μπορεί να ανεχθεί την ιδέα ότι θα υπάρξει κάποιος που δεν θα πληρώσει, ή θα πληρώσει λιγότερο. Γι’αυτό και ετούτο που συζητείται δεν είναι η λύση του ασφαλιστικού. Είναι ένα ακόμη μπάλωμα, μια ακόμη ελληνική πατέντα. Λίγο από εδώ, λίγο από εκεί – να μη γίνει πολλή φασαρία. Αλλά φασαρία θα γίνει. Και θα είναι κρίμα για άλλη μια φορά και το πολιτικό κόστος να χρεωθεί και μεταρρύθμιση να μην γίνει. Και μπορεί να γίνει – αρκεί κάποιος να εγγυηθεί πειστικά το αίσθημα δικαίου. Μετά όλοι θα πληρώσουν και κανείς δεν θα τολμήσει να διαμαρτυρηθεί.

2 comments:

Παναγιώτης Βρυώνης said...

Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μεγάλο έλλειμα εμπιστοσύνης. Όχι άδικα, όταν καθημερινά βλέπουμε τις "αρχές" (κυβέρνηση, τοπικές αρχές, αστυνομία, θα τολμήσω να πώ και δικαιοσύνη) να δρουν με τρόπους που επιβεβαιώνουν ότι δεν αξίζουν την εμπιστοσύνη μας. Όταν οι φόροι επιβάλλονται με τρόπο που θυμίζει δεκάτη ή χαράτσι (σε φορολογώ όσο μπορώ, επειδή μπορώ), όταν οι αστυνομικοί μένουν ατιμώρητοι, όταν οι πολιτικοί εκφράζουν άλλα συμφέροντα από αυτά που επικαλούνταν προεκλογικά, όταν οι υπουργοί βγαίνουν αλώβιτοι από μεγάλα σκάνδαλα.

Όταν λοιπόν κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη στον συνομιλητή του, το μόνο που μπορεί να ζητήσει είναι ανταλλάγματα "εδώ και τώρα" -"κάλιο 5 και στο χέρι..."

Πόσες φορές έχουμε γελάσει με τους "ξένους" που δέχονται π.χ. μείωση μισθών; Το δέχονται όμως σε μία δύσκολή στιγμή για την οικονομία ή την επιχείρηση γιατί έχουν εμπιστοσύνη στον συνομιλητή τους, ότι όταν τα πράγματα πάνε καλύτερα θα έχουν μερίδιο και αυτοί.

Αν δεν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και του Κράτους, αποκλείεται να βρεθεί λύση. Δυστυχώς η εμπιστοσύνη είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο και κόπο για να χτιστεί αλλά είναι πολύ εύκολο να γκρεμιστεί.

Fivos Karzis said...

Δεν θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο. Το μεγάλο ζήτημα είναι η αξιοπιστία. Και προφανώς η κυβέρνηση δεν έχει και γι'αυτό (και επειδή είναι έμφοβη του πολιτικού κόστους) θα αποτύχει και θα κάνει πίσω - νωρίς, ώστε να μην το χρεωθεί βαριά γιατί σε αυτά είναι ευέλικτη. Αν θέλεις διάβασε και το σχετικό σχόλιο της Πέμπτης.