Thursday, September 18, 2008

Βασιλιάς χωρίς βασίλειο

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου – και στη γνωστή ιστορία του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ήταν ένα παιδί που φώναξε πως «ο βασιλιάς είναι γυμνός». Από τότε το παράδειγμα έχει χρησιμοποιηθεί χιλιάδες φορές σε πολιτικές αναλογίες. Πάντοτε αναζητείται κάποιος που θα κάνει την αθώα, απερίσκεπτη κίνηση, που θα πει την απαγορευμένη λέξη και ο μύθος –που όλοι βλέπουν αλλά κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει- θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Αυτό που δεν είχε σκεφθεί κανείς έως τώρα ήταν η ελληνική εκδοχή του πράγματος. Όπου χωρίς καμμία αφόρητη πίεση, χωρίς καμμία εντελώς ειδική συγκυρία, χωρίς να τον σπρώξουν οι άλλοι ή η ανάγκη, ο βασιλιάς πηγαίνει μόνος του εν μέσω πάντων υπηκόων (βγαίνει, ας πούμε, στην πλατεία του χωριού ή στην Έκθεση Θεσσαλονίκης) και φωνάζει μόνος του στους υπηκόους: «στραβομάρα». Ε, τι να κάνουν κι εκείνοι, ο άρχοντας το είπε, οπότε ξεστραβώνονται κι αμφισβητούν όχι μόνο τον δικό του αλλά και το δικό τους μύθο – ίσως μάλιστα σύντομα ακόμη και τον τελικό μύθο, ότι πάντοτε χρειάζονται έναν απόλυτο μονάρχη να τους κυβερνά, ότι η ζωή τους δεν υπάρχει χωρίς ένα μικρό Θεό των πολιτικών πραγμάτων.

Όταν άνοιξε το κουτί της Πανδώρας, άνοιξαν και τα στόματα και λύθηκαν και οι γλώσσες. Άλλες για να διεκδικήσουν την εκδίκηση, που ως γνωστόν είναι «ασιέτ ανγκλαίζ», ήτοι κρύο πιάτο αλλά όχι γι’αυτό λιγότερο νόστιμο. Κι άλλες για να ρίξουν το μπαλάκι απέναντι, ή δίπλα, ή στην εξέδρα, ή κάπου τελοσπάντων – γιατί αυτό δεν είναι μπαλάκι, είναι μουτζούρης και σε κανέναν δεν πρέπει να κάτσει.

Άνοιξαν τα στόματα κι έγινε Βαβέλ – απόδειξη οι πολλές γλώσσες, που παρά ταύτα δεν αφήνουν να καταλάβουμε τίποτα. Τι έγινε, λοιπόν; Πόλεμος όλων εναντίον όλων – bellum omnium contra omnes, όπως θα έλεγε και ο Βύρων που του αρέσουν τα λατινικά και παρομοίασε τον Καραμανλή με αυτοκράτορα που τον αναδείκνυαν οι λεγεωνάριοί του. Τα λατινικά έμπλεξαν με αγγλικά: «golden boys», είναι τα χρυσά παιδιά εναντίον των οποίων ξιφούλκησε ο Σαμουράι, νεαροί σε ηλικία με τα παλαιολιθικά κριτήρια της παραδοσιακής ελληνικής πολιτικής, με γιάπικο στυλ, αγγλοσπουδασμένα, κοψιά χρηματιστή από το Σίτυ, άγριες διαθέσεις απληστίας που εκτρέφονται στο Σίτυ ως κίνητρο ζωής και ένας πολιτικός προστάτης, που όλοι τον είχαν στο ξεσκόνισμα για οχτώ χρόνια και τώρα όλοι τον θέλουν γρήγορα στην πυρά, σαν μάγισσα υπεύθυνη για το Μεσαίωνα της παράταξης.

Στον ωραίο αυτό πύργο των ακατανόητων λέξεων, προστέθηκε άλλη μία: must. Δεν εννοώ το άρωμα του Cartier, μάρκα που συχνά προτιμούν οι υπουργοκυρίες, αλλά για το must που αναδίδει δυσώδη οσμή πάνω στο έγγραφο υπέρ της Μονής Βατοπεδίου. Έτσι το έγραψε ο αόρατος. Must. Για όποιον δεν καταλάβαινε δηλαδή το «πολιτική βούληση» που είχε σημειώσει παρακάτω. Ποιος το έγραψε; Έλα μου, ντε… Γράφτηκε μόνο του – με αντιπαθητική μελάνη, αυτή που εμφανίζεται όταν δεν πρέπει και σε εκθέτει. Όποιος το έγραψε, ξέρει πως εάν κατονομαστεί είναι το τέλος του. Γι’ αυτό δεν εμφανίζεται κανείς.

Αλλά κανείς δεν υπολογίζει την αποσαθρωτική επίδραση στα απομεινάρια εμπιστοσύνης των πολιτών στην αξιοπιστία των εκπροσώπων τους και των κυβερνητών τους από την εικόνα ενός ομίλου φοβισμένων ανθρώπων, σαν σχολιαρόπαιδων που έχουν κάνει αταξία και θέλουν να γλιτώσουν τη βέργα, όταν κανείς δεν έχει τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια να δηλώσει δημόσια πως δικά του είναι τα ορνιθοσκαλίσματα στο έγγραφο και να εξηγήσει, σαν πολιτικό πρόσωπο και όχι έμφοβο άθυρμα της συγκυρίας, γιατί έγραψε ό,τι έγραψε. Δεν καταλαβαίνει άραγε κανείς πως ακόμη χειρότερη και από την άγρια εικόνα των συντροφικών μαχαιρωμάτων είναι η εξευτελιστική απουσία θάρρους, που καταλήγει στην αναζήτηση γραφολόγων, όταν αυτοί συνήθως καλούνται σε ποινικές δίκες…

1 comment:

Andreas P. said...

Πολύ ωραίο το κείμενο. Το διάβασα με προσοχή. Αυτό εδώ: "ακόμη χειρότερη και από την άγρια εικόνα των συντροφικών μαχαιρωμάτων είναι η εξευτελιστική απουσία θάρρους".

"Σύντροφοι", "θάρρος"...Ξέρουν αυτές τις λέξεις;