Ο Τσίπρας στην Inquisitio

Τρίτη 6 Μαΐου – και τώρα που πλησιάζουν οι εξετάσεις, ας δούμε ποια είναι τα προαπαιτούμενα μαθήματα που πρέπει να έχει περάσει ένας υποψήφιος για να είναι πολιτικός αρχηγός και να καταθέσει το μηχανογραφικό του στις πανελλήνιες κάλπες.

Υπάρχουν τέσσερα τεστ: ανάδειξη, αμφισβήτηση, τηλεόραση, πολιτική πρόταση. Ο μαθητής Τσίπρας, παρότι πήγε μικρός, πεντεμισάρης, στο σχολείο, πέρασε με άνεση τα δύο πρώτα. Για την ανάδειξη χρειάζεται ή να έχεις διαβάσει καλά ή να έχει καλή διάθεση ο δάσκαλος. Στην περίπτωση Τσίπρα συνέβη το δεύτερο. Δεν έπεσαν όλοι οι συμμαθητές στο ξεκίνημά τους πάνω σε έναν Αλέκο Αλαβάνο. Σε αυτή τη ζωή υπάρχει και ο παράγοντας τύχη.

Ένα πιο δύσκολο τεστ είναι αυτό της εσωτερικής αμφισβήτησης. Όπως όλοι γνωρίζουν εξ ιδίας πείρας, όταν κάποιος ξεχωρίσει οι πρώτοι που ζηλεύουν είναι οι συμμαθητές του. Τον αναγνωρίζουν, αλλά και τον περιμένουν – ιδιαίτερα όταν η τάξη έχει πολλές και διαφορετικές και συχνά αντίπαλες μεταξύ τους παρέες, κι από παρέες άλλο τίποτα στο Συνασπισμό. Η συγκυρία, όμως, ευνοεί. Ο Αλέξης δεν ανήκε σε κάποια από αυτές, ώστε να έχει δημιουργήσει αντιπάθειες, αλλά υποστηρίζεται από την ισχυρότερη. Εύκολα πάνω από τη βάση…

Χτες το βράδυ, ο μαθητής Τσίπρας πέρασε με άνεση και εξαιρετική επιτυχία την πιο άγρια και απαιτητική δοκιμασία: τη δοκιμασία της τηλεόρασης. Η τηλεόραση είναι προφανώς η δύναμη της εποχής, είναι ο κεντρικός δίαυλος επικοινωνίας με αυτό που η Αριστερά έλεγε παλιότερα «πλατιές μάζες», είναι το μόνο όχημα επαφής με το σύνολο της κοινωνίας και όχι με επιμέρους συνιστώσες του. Εν ολίγοις, η τηλεόραση είναι το σύγχρονο ανοιχτό φόρουμ – εκεί που ό,τι λες καταγράφεται και ξαναπαίζεται, συνήθως κακοπροαίρετα, εκεί όπου η κάθε σύσπαση του προσώπου προβάλλεται σε γκρο πλαν και μπορεί να αποκαλύψει χαρακτήρες, εκεί επίσης όπου ο λόγος δοκιμάζεται με ανελέητο τρόπο και χωρίς την άνεση της διόρθωσης ενός λάθους – εκτός από τις προνομιακές περιπτώσεις όσων έχουν κατακτήσει ή αποσπάσει το δικαίωμα να μαγνητοσκοπούν τις συνεντεύξεις τους. Αλλά, σε τελική ανάλυση, στις πανελλήνιες των εκλογών, κανείς δεν γλιτώνει από την έκθεση – που φυσικά λέγεται με το αγγλικό της όνομα: debate.

Η τηλεόραση είναι το πιο αχάριστο τεστ γιατί απαιτεί σωρευτικά δύο πλεονεκτήματα. Το ένα είναι η επιμέλεια: πολιτικός αρχηγός που βρίσκεται μπροστά στη βάσανο –μην πω το βασανιστήριο- των ερωτήσεων και δεν είναι καλά προετοιμασμένος, αποτυγχάνει. Η επιμέλεια μπορεί να εξασφαλίσει ένα βαθμό για να περάσεις, δεν δίνει όμως το άριστα. Για το άριστα χρειάζεται και διάβασμα και ταλέντο. Ο κ. Τσίπρας χτες το βράδυ βρέθηκε μπροστά σε μια εξεταστική ομάδα που δεν θα την πείραζε καθόλου να τον κόψει, μπροστά σε άτεγκτες και πιεστικές ερωτήσεις. Και δεν πέρασε απλώς, πέρασε με άνεση και εξαιρετική επίδοση.

Μένει τώρα πια η πραγματική πρόκληση. Το τεστ του πολιτικού λόγου. Για πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση, οι πολίτες στις δημοσκοπήσεις ζητούν από ένα κόμμα της Αριστεράς, ένα κόμμα του 5% πριν από εννιά μήνες, για να μην ξεχνιόμαστε, όχι μόνον να γίνει εκφραστής μιας συσσωρευμένης και γενικής διαμαρτυρίας αλλά και να διατυπώσει στην ουσία ένα εναλλακτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης. Του ζητούν στην ουσία να αλλάξει τους όρους του μεταπολιτευτικού δικομματισμού – να μετατοπίσει το δεύτερο πόλο του στην παραδοσιακή Αριστερά, ως κεντρικό ή πάντως ισότιμο εταίρο μιας κυβερνητικής προοπτικής.

Ζητούν, ας πούμε, από τον κ. Τσίπρα να κάνει μάστερ τελειώνοντας το δημοτικό. Αλλά σε αυτές τις εξετάσεις, δεν διαλέγει κανείς το μάθημα που θα δώσει, ούτε το επίπεδο.