Ποιός υπουργός;

Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου – και το ωραίο είναι ότι γίνεται καν αυτή η συζήτηση. Νομίζω ότι η συνέχισή της οφείλεται στο γεγονός πως το ερώτημα διατυπώνεται με λάθος τρόπο: «θα παραιτηθεί ο Γιώργος Βουλγαράκης;». Ας το δούμε αλλιώς. Ας υποθέσουμε, λέμε τώρα…, ότι δεν παραιτείται ο Γιώργος Βουλγαράκης. Τι θα συμβεί σε αυτή την περίπτωση; Ο Γιώργος Βουλγαράκης θα παραμείνει υπουργός. Αυτή είναι η σωστή ερώτηση: «μπορεί ο Γιώργος Βουλγαράκης να παραμείνει υπουργός;»

Τι θα κάνει, δηλαδή; Θα πηγαίνει τις επόμενες ημέρες αμέριμνος στο γραφείο του, θα ατενίζει τη Φρεαττύδα και την Καστέλλα και θα σφυρίζει αδιάφορα πίνοντας τον καφέ του; Ωραία, αυτό μπορεί να το κάνει ένας υπουργός, ακόμη κι αν αντέχει άρθρα σαν αυτά που δημοσιεύονται σήμερα στις εφημερίδες, ακόμη κι αν η κυβέρνησή του έχει αποφασίσει να τον κουβαλήσει έως το τέλος του δρόμου.

Μετά το ημίωρο του καφέ, όμως, ένας υπουργός έχει να κάνει κι άλλα πράγματα. Όπως, για παράδειγμα, να συναντήσει κοινωνικούς φορείς. Πιστεύει κανείς στα σοβαρά πως ο κ. Βουλγαράκης μετά από όσα έχουν συμβεί μπορεί να καθήσει απέναντι – σε ποιους να πω; Στους ναυτεργάτες; Στους σπογγαλιείς; Στους μεταλλεργάτες από το Πέραμα; Και να κάνει ουσιαστική πολιτική συζήτηση μαζί τους, να διαπραγματευθεί συνδικαλιστικά αιτήματα και να δώσει την αίσθηση ότι, αν μη τι άλλο, κατανοεί την κατάστασή τους; Μπορεί να τους δώσει αρνητική απάντηση σε ένα αίτημα, εάν χρειαστεί, που προφανώς θα χρειαστεί; Πώς μπορεί, για παράδειγμα, να αρνηθεί αυξήσεις, ή πρόωρες συντάξεις, ένας υπουργός που έχει δηλώσει σε πάγκοινη τηλεοπτική θέα ότι έφτιαξε οφσόρ για να γλιτώσει φόρους; Πώς θα αντιμετωπίσουν οι καταχρεωμένοι του Περάματος, αυτοί που δεν έχουν να πληρώσουν τη ΔΕΗ και κάνουν πενήντα μεροκάματα το χρόνο έναν υπουργό που αγόρασε με δάνειο από Τράπεζα έναν όροφο στον Πύργο και μετά της το ξανανοίκιασε και με τα νοίκια το ξεπλήρωνε; Και όταν θα έχει δίκιο ο υπουργός, που είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή, πώς θα το υπερασπιστεί, με τέτοιους ανθρώπους απέναντί του;

Εκτός από συναντήσεις με κοινωνικούς φορείς, ένας υπουργός κάνει και άλλα πράγματα. Κάνει, για παράδειγμα, διαπραγματεύσεις με ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες, έχει να διαχειριστεί αντικρουόμενα συμφέροντα ισχυρών του χρήματος και της επιρροής. Το συμφέρον του κράτους, που κατά τεκμήριον υπηρετεί, επιβάλλει να λέει μερικά «ναι» και πολύ περισσότερα «όχι». Πώς θα πει «όχι» ένας υπουργός όταν είναι τόσο ευάλωτος σε νέα πιεστική δημοσιότητα όσο αποδεικνύεται σήμερα ο υπουργός Ναυτιλίας; Οι υπουργοί συχνά αναγκάζονται να διαπραγματεύονται με αδίστακτους ανθρώπους. Και γι’αυτό πρέπει η δημόσια εικόνα τους να είναι ισχυρή και ακέραιη. Ένας τραυματισμένος υπουργός είναι, πέρα από τα πρόσωπα, υπουργός δεκτικός σε πιέσεις.

Πρακτικά, βέβαια, όλα αυτά λίγη αξία έχουν. Γιατί πρακτικά το θέμα έχει λήξει. Η παραίτηση είναι μια τυπική διαδικασία. Στην περίπτωσή μας, μπορεί και η παραμονή να είναι μια τυπική διαδικασία. Εν τοις πράγμασι, υπουργός Βουλγαράκης απλώς δεν υπάρχει.