Μια λύση μα ποιά λύση

Παρασκευή 29 Φεβρουαρίου – και είναι η πιο κατάλληλη μέρα για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το όνομα: τέτοιες μέρες υπάρχουν μια φορά στα τόσα χρόνια και τίποτα δεν εγγυάται ότι εάν αυτή η ημέρα παρέλθει για το Μακεδονικό, θα υπάρξει στο μέλλον κι άλλη ευκαιρία. Τίποτα δεν το αποκλείει, ασφαλώς, αλλά και τίποτα δεν το εγγυάται.

Τώρα πια, μετά από 17 χρόνια, από εκείνη την ιστορική –λέγαμε τότε…- απόφαση του Δεκέμβρη του 91, που θα «κατοχύρωνε πλήρως» την Ελλάδα και διαπιστώσαμε αργότερα τι ακριβώς άξιζε…

…τώρα, με συσσωρευμένη πικρή εμπειρία, γνωρίζουμε τουλάχιστον τις προδιαγραφές μιας λύσης, για να έχει νόημα για την Ελλάδα να την αποδεχθεί και για την κυβέρνησή της (αλλά και ενδεχομένως κόμματα της αντιπολίτευσης) να αναλάβουν το πολιτικό κόστος που μετά βεβαιότητος θα συνεπάγεται η αποδοχή, όπως ατυχώς πιστοποιούν και οι τελευταίες σφυγμομετρήσεις.

Ποιες είναι αυτές οι προδιαγραφές; Μάλλον απλό. Να είναι μια πραγματική λύση και να είναι ένας πραγματικός συμβιβασμός. Λύση σημαίνει να λειτουργεί. Και η τελική ονομασία και η τεχνική της επεξεργασία να είναι τέτοια που να μην περιπέσει σε λίγο σε αχρησία και επιστρέψουμε στη σημερινή «προτέρα κατάσταση», δηλαδή στο «Μακεδονία». Και συμβιβασμός σημαίνει να μην κοροϊδευόμαστε: να είναι εμφανές ότι όπως η Ελλάδα έχει (με αργοπορία χαρακτηριστική για την οποία καταβάλλει βαρύτατο τίμημα, αλλά πάντως ΈΧΕΙ) μετακινηθεί από την αρχική άρνηση να συζητήσει οτιδήποτε με τον όρο «Μακεδονία», έτσι και οι γείτονες και συνεταίροι (γιατί τέτοιοι είναι και μάλιστα με μειοψηφικό πακέτο) πρέπει να είναι φανερό σε όλους ότι έχουν κάνει ένα βήμα πέρα από το «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και ότι (συναινούν ή πειθαναγκάζονται μάλλον αδιάφορο, αλλά πάντως) προχωρούν σε έναν αμοιβαία έντιμο συμβιβασμό.

Γιατί είναι τόσο σημαντικό – θα ρωτήσει ίσως η μειοψηφία των δημοσκοπήσεων; Γιατί δεν μπορούμε να ζήσουμε με μια λύση-πρόσχημα, που στην ουσία θα κατοχυρώνει τη σημερινή κατάσταση, που από πρακτική άποψη δεν μας έκανε και τη ζωή δύσκολη; Η απάντηση δεν έχει σχέση με τα ζητήματα της καθημερινότητας – αυτά τα έχει λύσει, όπως παραδοσιακά συμβαίνει επί αιώνες στα Βαλκάνια, το εμπόριο. Το ζήτημα είναι το μήνυμα. Και το μήνυμα δεν μπορεί να είναι ότι η Ελλάδα, χώρα πολύ ισχυρότερη και σταθερότερη, χάνει κατά κράτος σε ένα θέμα που έστω χειρίστηκε με το χειρότερο τρόπο. Και ακόμη: ότι δεν μπορεί να δώσει την εικόνα ότι μπορεί να αποδέχεται και να προσυπογράφει μια διπλωματική ήττα χωρίς να έχει την ανάγκη να το κάνει. Γιατί εάν τα Σκόπια όντως δεν είναι απειλή, το μήνυμα της υπόθεσης μπορεί να γίνει. Και να το παρερμηνεύσουν άλλοι, ισχυρότεροι.

Όσο για τη λύση, αυτή έχει βρεθεί από το 1993, την έλεγαν «πακέτο Πινέιρο» και εάν μας την έδιναν σήμερα θα γινόταν όχι συλλαλητήριο αλλά εθνικό πάρτυ. Αυτό που στην πραγματικότητα ζητάμε από τη διπλωματία είναι να γίνει μια μηχανή του πολιτικού χρόνου και, όπως συμβαίνει με τις δίσεκτες μέρες σαν τη σημερινή 29η, να πηδήξει μερικές τετραετίες. Αλλά προς τα πίσω…