Tuesday, September 4, 2007

Ποιός θα εγγυηθεί τις υποσχέσεις;

Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου – και δεν θα σας έχει μείνει πια καμμία αμφιβολία ότι, εάν πρόκειται οπωσδήποτε να σας τύχει μια μεγάλη συμφορά, καλύτερα να έρθει σε προεκλογική περίοδο.

Δεν λέω πως ήταν λίγο αυτό που έζησαν η Πελοπόννησος και η Εύβοια. Και, φυσικά, υπάρχει η αναντικατάστατη ανθρώπινη ζωή σε ασύλληπτη μαζική κλίμακα. Αλλά υπάρχει κανείς που να πιστεύει πως η αντίδραση του πολιτικού συστήματος και των εκπροσώπων του, η ευαισθησία (γνήσια, γιατί όχι…) αλλά και η ταχύτητα (άκρως ασυνήθιστη αυτή), θα ήσαν ίδιες εάν δεν συνέβαινε από τις φλόγες να αναδύεται ως φοίνιξ η κάλπη;

Δεν το επισημαίνω ως αφορμή για γκρίνια. Ευτυχώς, λέω… Ευτυχώς που υπάρχουν και οι εκλογές και κάνουμε ό,τι θα έπρεπε αυτονοήτως να κάνουμε. Και μερικά παραπάνω – αλλά καλύτερα παραπάνω και υστερόβουλα, παρά λιγότερα και αδιάφορα. Έχουμε, λοιπόν, ένα πακέτο υποσχέσεων. Δεν θα ισχυριστώ ότι «υποσχέσεις είναι, δε βαριέσαι, τα έχουμε ξανακούσει βρε αδερφέ και θα ξεχαστούν μόλις ψηφίσουμε». Δεν θα το ισχυριστώ γιατί το πολιτικό κόστος της μη τήρησης αυτών των υποσχέσεων όλοι ήδη ξέρουν πως είναι απαγορευτικό. Αλλά μπορεί η τήρηση των υπεσχημένων να επαφίεται σε εκείνους που υπεσχέθησαν;

Νομίζω όχι – για την ακρίβεια, όχι πια. Είναι φανερό από την έκταση της δυσπιστίας της κοινής γνώμης ότι το πολιτικό σύστημα έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την έξωθεν καλή μαρτυρία – και όχι μόνον στις πυρόπληκτες περιοχές. Ένα από τα έργα της επόμενης κυβέρνησης θα είναι η αναστήλωσή της – μαζί με της Ολυμπίας – αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Για την ώρα, υπάρχουν οι πολίτες. Και από την άποψη αυτή είναι πραγματικά ένα μήνυμα αισιοδοξίας αυτή η πρωτοβουλία που είχαν κοινωνικοί και δημόσιοι φορείς για τη συγκρότηση ενός παρατηρητηρίου που θα επιβλέπει ακριβώς την τήρηση των υποσχέσεων για την αποκατάσταση των καταστροφών στις περιοχές που κατέκαψαν οι φλόγες. Θα είναι, διαβάζω στην Ελευθεροτυπία, το Τεχνικό και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, το Οικονομικό, επίσης, οι δικηγορικοί και ιατρικοί σύλλογοι, η Ενωση Δικαστών και το Συμβούλιο της Επικρατείας μαζί με το Πολυτεχνείο. Θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλοι, για παράδειγμα, οικολογικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Για αυτή τη μεγάλη προσπάθεια ανασυγκρότησης, για την οποία τόσο γενναιόδωρα συνεισφέρουν πολίτες και επιχειρήσεις, από τους πιο πλούσιους που προσφέρουν εκατομμύρια μέχρι εκείνους που δίνουν δέκα ευρώ από το υστέρημά τους, χρειάζεται μια εγγύηση. Και αυτή τη φορά η εγγύηση δεν μπορεί να έρθει μόνο από το «σύστημα» - πρέπει εγγυητής να είναι και η κοινωνία.

Το είχαμε πει και μετά τις φωτιές της Πάρνηθας. Για να έχει αξιοπιστία ένα πολιτικό πρόγραμμα πρέπει πια να εντάσσει στη σύνταξη, την κατάρτιση, αλλά κυρίως τον έλεγχο της εφαρμογής του τις δυνάμεις της κοινωνίας, δυνάμεις έξω από τον έλεγχο του κομματικού φορέα που καταρτίζει το πρόγραμμα. Κόμμα, κράτος και κυβέρνηση δεν αρκούν πια για τους πολίτες. Χρειάζονται, έτσι είναι οργανωμένη η κοινωνία μας, αλλά δεν αρκούν. Γιατί; Γιατί δεν θα έπρεπε να έχουμε φτάσει εδώ που είμαστε σήμερα, αλλά αυτή είναι μια μεγάλη συζήτηση. Πάντως, τα πράγματα είναι πια σχετικά απλά. Αξιοπιστία σημαίνει όχι μόνον αίτημα τυφλής εμπιστοσύνης, αλλά και δέσμευση για εξωτερικό έλεγχο, κοινωνικό έλεγχο, με αρμοδιότητες και δυνατότητα παρέμβασης.

Περιμένω να ακούσω την αποδοχή αυτού του ελέγχου ως πολιτική δέσμευση.

4 comments:

ΔΙΟΝΥΣΟΣ said...

Ευστοχες οι παρατηρήσεις σας. Το ευρύ κοινωνικό ενδιαφέρον θα πιέσει τις λύσεις των προβλημάτων. Δυστυχώς την προεκλογική περίοδο τα κόμματα εξουσίας φροντίζουν την συσπείρωση της εκλογικής τους βάσης και ελάχιστα την λύση προβλημάτων.

Fivos Karzis said...

Ε, ας δείξουμε λίγη κατανόηση. Εκλογές είναι, για τη συσπείρωση της βάσης τους θα φροντίζουν... Δεν είναι κακό, απλώς πρέπει η συσπείρωση να περνά και μέσα από την προβολή συγκεκριμένων προτάσεων για συγκεκριμένα θέματα. Ας πούμε κάτι καλό, αφού είναι και αλήθεια. Μπροστά σε μια πολύ αυξημένη πίεση της κοινής γνώμης, τα κόμματα επεξεργάζονται πολύ καλύτερα τις προτάσεις τους και για πρώτη φορά φοβούνται το πιθανό κόστος υποσχέσεων χωρίς αντίκρυσμα. Υπάρχει σημαντική βελτίωση σε αυτό το πεδίο. Υπάρχουν και μερικά άλματα προς το παρελθόν, αλλά και οι πολίτες κάτι πρέπει να κάνουν σε αυτή τη ζωή. Μάτια έχουν για να δουν, αυτιά για να ακούσουν και, ας ελπίσουμε, και μυαλό για να κρίνουν.

Παναγιώτης Βρυώνης said...

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Το ΠΑΣΟΚ έχει περιλάβει κάποιες από τις ιδέες που θίγετε στο πρόγραμμά του:

"Καθιέρωση πλήρους διαφάνειας και συμμετοχής των πολιτών μέσω των νέων θεσμών της διαβούλευσης, της κοινωνικής λογοδοσίας των δημοψηφισμάτων." (πηγή)

Βέβαια, ίσως πιο σημαντικό από τους ίδιους τους θεσμούς είναι η "πρακτική": ο τρόπος με τον οποίο τελικά λειτουργούν. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα όχι μόνο για τον πολιτικό κόσμο, αλλά και για τους πολίτες.

Fivos Karzis said...

Μια και μιλάτε συγκεκριμένα για το ΠΑΣΟΚ, ας δώσω ένα παράδειγμα. Μετά τις φωτιές της Πάρνηθας, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πήγε στα καμμένα και υποσχέθηκε αναδάσωση και σχέδιο ανασυγκρότησης της περιοχής. Δεν αμφιβάλλω ούτε κατ'ελάχιστον για την πρόθεσή του. Πρέπει να πω όμως ότι επειδή και ο ίδιος έχει στο παρελθόν εκφράσει θέσεις υπέρ της συμμετοχής των πολιτών και την έχει κάνει πολιτικό του πρόταγμα, θα μπορούσε: πρώτον, να έχει ζητήσει τη σύνταξη του σχεδίου (δεν αναφέρω την Ηλεία που έχει και τεράστια οικονομική πτυχή) για την Πάρνηθα από τις οικολογικές-περιβαλλοντικές οργανώσεις, αποκλειστικά ή σε συνεργασία με δικούς του εκπροσώπους. Δεύτερον, να έχει δεσμευθεί ότι θα εφαρμόσει αυτό το πρόγραμμα -όχι του κόμματος και των στελεχών του, αλλά της συνεργασίας τους με την περίφημη "κοινωνία των πολιτών" και ότι θα το ενέτασσε ως είχε στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Τέλος, θα μπορούσε να έχει δεσμευθεί ότι την επιτήρηση της εφαρμογής αυτού του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των αυθαιρέτων που τυχόν θα ξεφυτρώσουν, θα την είχαν οι οργανώσεις (π.χ. οι φίλοι του δάσους, ή οι φίλοι της πάρνηθας, ή κάποια άλλη οργάνωση) και όχι μόνος του ο κρατικός μηχανισμός, ο οποίος και επί παρελθόντος ΠΑΣΟΚ μας έχει πείσει για την ποιότητα του ελέγχου που ασκεί. Το Κτηματολόγιο είναι μια απουσία που έχει δυσάρεστη καταγωγή και γι'αυτό ακριβώς το ΠΑΣΟΚ του κ. Παπανδρέου πρέπει να αναθέσει στη συνεργασία με την κοινωνία την εγγύηση ότι τα πράγματα δεν θα γίνουν ίδια.