Συγκυρία διευθετήσεων

Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου – και επειδή η ζωή δεν αρχίζει στη Χαριλάου Τρικούπη και δεν τελειώνει στη Βουκουρεστίου, ας κάνουμε ένα ευχάριστο διάλειμμα κι ας μην ασχοληθούμε σήμερα με τα εσωτερικά και τα εσώψυχα του ΠΑΣΟΚ – πράγμα που δεν θα ήταν άδικο να εκληφθεί από την πλευρά του ως κίνηση καλής θέλησης…

Σκεπασμένες από τη θύελλα στην πράσινη κοιλάδα, υπάρχει μια σειρά εξελίξεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, που αφορά όλους – ακόμη και τους φίλους του ΠΑΣΟΚ, πολύ περισσότερο που η αντιπολίτευση και μάλιστα η αξιωματική θα έχει κρίσιμο ρόλο και λόγο, στο μέτρο κιόλας που η εξωτερική πολιτική έχει ιστορικά και συγκυριακά έντονο εσωτερικό χρώμα.

Πρώτα από όλα το Μακεδονικό Ζήτημα. Εδώ υπάρχει μια μεγάλη πρόκληση. Δεν είναι απλώς ένα παράθυρο ευκαιρίας. Φαίνεται πως υπάρχει το μοναδικό και το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας που θα μπορούσε να ελπίζει πως θα συναντήσει η Ελλάδα για μια κάποια συμβιβαστική λύση. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα και η κοινή γνώμη επίσης, φαίνεται πως έχουν αφομοιώσει αυτό που αρνείται ακόμη να δεχθεί η πολιτική ελίτ των Σκοπίων. Ότι, δηλαδή, ένας έντιμος συμβιβασμός είναι ακριβώς αυτό: συμβιβασμός. Πληρώσαμε ακριβά για να το καταλάβουμε. Και συμβιβασμός σημαίνει πως, εκτός από το μείζον γεγονός της λύσης της διένεξης, κατά τα άλλα θα είναι δυσάρεστος. Αλλά δυσάρεστος για όλους και όχι μονομερώς. Οποιαδήποτε πιθανή λύση θα περιέχει τον όρο «Μακεδονία» - είτε αρέσει, είτε όχι σε λαϊκορθόδοξους και ελαφρολαϊκούς. Σε αυτή τη συγκυρία το πολιτικό κόστος είναι πιο εύκολα αναδεκτό από μια κυβέρνηση πολύ πιο ισχυρή πολιτικά από ό,τι δείχνει ο αριθμός των 152 βουλευτών της.

Αλλά φυσικά δεν μπορεί ποτέ η λύση να είναι η αποδοχή των τετελεσμένων, είτε ρητά είτε με το «χάπι» της ένταξής τους στο ΝΑΤΟ με ένα προσχηματικό FYROM. Η λύση πρέπει να είναι λύση – τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Στα Σκόπια δείχνει να επικρατεί μια αλαζονεία τροφοδοτούμενη από εντελώς επιφανειακή ανάγνωση των διεθνών τάσεων. Οι αναγνωρίσεις είναι πολλές, ο Καναδάς μεγάλη χώρα – αλλά ο γείτονας είναι η Ελλάδα. Χρήσιμος, αν όχι απαραίτητος, σε μια χώρα έτοιμη να σπαραχτεί από εσωτερικές πολιτικές αντιθέσεις. Με ψηλά το κεφάλι βαδίζουν στον τοίχο – ας ρωτήσουν κι εμάς πόσο κοστίζει η εθνική έπαρση και πόσο πληρώσαμε την εποχή των συλλαλητηρίων, μέχρι να αντιληφθούμε την ανάγκη της εκλογίκευσης της εξωτερικής πολιτικής. Η λύση είναι ανάγκη, αλλά κι εκείνοι που υποστήριξαν με βαρύ κόστος τον έντιμο συμβιβασμό τις ώρες που δεν ήταν δημοφιλής, ασφαλώς δεν πρόκειται ποτέ να δεχθούν ως λύση έναν εξευτελισμό. Όχι μόνο με ηθικούς όρους. Αλλά και γιατί θα άνοιγε για τη χώρα το δρόμο σε νέες περιφερειακές περιπέτειες.

Εκτός από τα Σκόπια, υπάρχει και η Τουρκία. Κι εδώ, μια μεγάλη ευκαιρία. Για πρώτη φορά από όσο θυμάμαι, ο πολιτικός κύκλος σε Ελλάδα και Τουρκία συμπίπτει. Υπάρχουν δυο ισχυρές κυβερνήσεις, με πρόσφατη, νωπή και απερίφραστη λαϊκή εντολή. Αν με τέτοιους όρους δεν μπορούν να μιλήσουν για την ουσία – αναρωτιέται κανείς ποιος ποτέ θα μπορέσει… Τέτοιες συμπτώσεις δεν υπάρχουν συχνά και είναι πολύ σπάνιες για να πηγαίνουν χαμένες.