Κράτος και δημιουργία

Παρασκευή 16 Νοεμβρίου – και διάβαζα χτες την Athens Voice. Τα free press της Αθήνας είναι από τα καλύτερα, αν όχι τα καλύτερα της Ευρώπης – και υποθέτω αυτό δεν είναι γκρίζα διαφήμιση, αφού μοιράζονται δωρεάν.

Διάβαζα το κύριο άρθρο της – ένα από τα πιο μακροσκελή κείμενα που δημοσιεύονται σε εφημερίδα, γιατί ο πολιτικός τύπος δεν δημοσιεύει μεγάλα κείμενα επειδή θέλει να είναι πιο κοντά στο σύγχρονο lifestyle. Τα έχει κάπως μπερδέψει αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Το θέμα του άρθρου είναι ο βαθύς, αθεράπευτος κρατισμός και η σχέση του με την καθημερινότητά μας. Ο πολιτικός τύπος δεν ασχολείται ιδιαίτερα με τέτοια θέματα, γιατί έχουμε πολύ δουλειά να μετράμε παπανδρεϊκούς και βενιζελικούς, καραμανλικούς και μητσοτακικούς, ρεύμα και ανανεωτικούς και πάει λέγοντας. Τα έχουμε κάπως μπερδέψει αλλά κι αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Τελοσπάντων το άρθρο είναι δωρεάν για όποιον ενδιαφέρεται. Ακριβώς δίπλα είχε το σύντομο βιογραφικό ενός νεαρού που πρώτη φορά άκουγα το όνομά του –Βασίλης Μητσιόπουλος- και είχε σχεδιάσει το εξώφυλλο. Είναι 27 ετών και σπούδασε ντηζάιν και επικοινωνία στην Αγγλία – φυσικά… Και μου ήρθε μια περίεργη σκέψη. Στην Ελλάδα το ντηζάιν βρίσκεται σε έκρηξη δημιουργικότητας. Πριν από λίγο καιρό οργανώθηκε ένας περίπατος στου Ψυρρή και το Γκάζι – μια διαδρομή κατά την οποία μπορούσε κανείς να περιδιαβάσει αυτή την έκρηξη της δημιουργίας που συνδυάζει τον καλλιτεχνικό και τον εφαρμοσμένο χαρακτήρα, που αναζητεί την αισθητική στην καθημερινότητα. Αν πήγατε, υποθέτω θα μείνατε κατάπληκτοι. Από το επίπεδο της δουλειάς (καλύτερο από το μέσο ευρωπαϊκό), από τις ηλικίες (βία 30), από την πρωτοποριακή αναζήτηση παράλληλα και ταυτόχρονα με το βιοπορισμό – γιατί ντηζάιν χωρίς πελάτη δεν υπάρχει.

Γιατί έχουμε τόσο καλό φρη πρες, τόσο καλό ντηζάιν, σε μια πόλη με τόσο άθλιες συνθήκες, που δεν μπορεί να αποφασίσει ποιος παρκάρει πού, ότι τα πεζοδρόμια δεν είναι πάρκινγκ, ούτε για αυτοκίνητα ούτε για σκουπίδια, όπου οι άνθρωποι επιμένουν να αγοράζουν πολυτελή αυτοκίνητα για να μένουν ακίνητα σε ατέλειωτες ουρές, μια πόλη όπου ένα ψιλόβροχο προκαλεί σε κυκλοφοριακές συνθήκες ό,τι ακριβώς αλλού ένας τυφώνας. Γιατί μια πόλη ανήσυχη όπου μπορεί και εκφράζεται αυτόνομα εξακολουθεί να χτίζει πολυκατοικίες με αντιπαροχή, γιατί ακόμη φτιάχνονται τα ιδιωτικά κτίρια χωρίς αρχιτέκτονα και τα δημόσια με την περίφημη μελετοκατασκευή, χωρίς διαγωνισμούς;

Νομίζω η απάντηση είναι στο κράτος. Δεν υπάρχει κρατική σχολή ντηζάιν. Κρίμα. Να φτιάξουμε. Οπότε οι φοιτητές της θα έκαναν καθιστική διαμαρτυρία στην Πανεπιστημίου για να διεκδικήσουν επαγγελματικά δικαιώματα. Δηλαδή να διορίζονται και να παίρνουν κατά προτεραιότητα τις κρατικές δουλειές. Και να μην τις κάνουν, φυσικά… Γιατί αν ήταν να τις κάνουν, γιατί να διοριστούν; Και να μην απορρίπτεται η δουλειά τους με τίποτα – όσο κακή κι αν είναι. Και να μην μπαίνουν προς Θεού άλλοι. Γιατί τότε θα υποβαθμιζόταν η δημόσια παιδεία.

Αλλά, ευτυχώς, κρατική σχολή ντηζάιν δεν υπάρχει. Όπως δεν υπάρχει κρατικό free press – ελπίζω να μην το ακούσει η ΕΡΤ και πάρει καμμιά ιδέα για επιδοτούμενο έντυπο που θα μοιράζει κι ένα ευρώ σε όποιον το αντέξει. Όχι ότι θα το άντεχε κανείς, αλλά θα διέλυε την αγορά. Γιατί η αγορά μπορεί να είναι πολύ κακό πράγμα, και να ανοίγει την κερκόπορτα στους ανέμους της παγκοσμιοποίησης και του κεφαλαίου – αλλά στο ντηζάιν σκίζει…