Πολλαπλά κατάγματα

Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου – και η ζωή είναι απρόβλεπτη. Η κυβέρνηση είχε υπολογίσει ότι μπορεί να έβρισκε μπροστά της την τελευταία πολιτική μέρα της χρονιάς, στην ψήφιση του προϋπολογισμού, διάφορα προβλήματα: το Ασφαλιστικό και την πρόσφατη υποχρεωτική παραίτηση ενός υπουργού, την Ολυμπιακή και το μετέωρο βήμα της, την Κομισιόν και τις πιέσεις της, την ακρίβεια και τις εξωφρενικές ανατιμήσεις, που πιέζουν το χριστουγεννιάτικο «καλάθι της νοικοκυράς». Όλα θέματα μείζονα, θέματα μεγάλης πολιτικής σημασίας, θέματα που προκαλούν φθορά εξουσίας αλλά επιδέχονται και πολιτική διαχείριση. Κανείς δεν είχε υπολογίσει αυτό που συνέβη.

Την ώρα που οι γιατροί παλεύουν για να ζήσει ο άνθρωπος, δεν είναι εύκολο φυσικά να μιλήσει κανείς για την άνευ ορίων φημολογία που συνόδευσε το πρώτο σοκ από την πληροφορία ότι ένα υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος πήδηξε από τον 5ο όροφο μέρα-μεσημέρι στο Κολωνάκι – και μάλιστα όχι κατ’ανάγκην για απολύτως προσωπικά θέματα που να μην σχετίζονται καθόλου με τη δημόσια παρουσία και το αξίωμά του. Αλλά για την κυβέρνηση η εξέλιξη είναι δραματική (και πέρα από τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά της) για δύο λόγους:

Πρώτον, γιατί ένα τέτοιο ακραίο, απονενοημένο διάβημα προκαλεί μεγάλη ένταση συναισθημάτων σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητικών στελεχών, αλλά και στην κοινή γνώμη. Σε αυτή τη φάση, η κυβέρνηση επιδιώκει ακριβώς το αντίθετο. Να πείσει, δηλαδή, ότι μπορεί να διατηρήσει έναν έλεγχο των εξελίξεων, να τις δρομολογήσει κατά τη δική της βούληση και να βάλει σε μια τροχιά την πορεία της, που πηγαίνει ένα τρίμηνο τώρα μετά τις εκλογές από έκπληξη σε έκπληξη, με απρόβλεπτα ζητήματα και συνεχή διαχείριση κρίσεων. Για αυτή την επιδίωξη, το άλμα στο κενό του κ. Ζαχόπουλου είναι μια καταστροφική εξέλιξη, γιατί οδηγεί στα ακριβώς αντίθετα συμπεράσματα και μάλιστα με ένα δραματικό συμβολισμό.

Ο δεύτερος λόγος είναι επειδή ο κ. Ζαχόπουλος δεν είναι ένα τυχαίο στέλεχος. Οποιοσδήποτε πρωθυπουργός θα αισθανόταν συγκλονισμένος εάν άκουγε πως ένα σημαίνον στέλεχος της κυβέρνησής του έκανε την πιο ακραία πράξη απόγνωσης. Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει για ένα στέλεχος που συνδέεται και προσωπικά μαζί του, έχει οικογενειακή γνωριμία και μια στενότερη ανθρώπινη σχέση. Αυτό δεν αλλάζει μόνον τα πολιτικά δεδομένα, που κι αυτό δεν είναι αμελητέος παράγοντας σε μια στιγμή που η δημόσια εικόνα του κ. Καραμανλή εμφανίζει για πρώτη φορά σοβαρές ρωγμές και η κοινή γνώμη αρχίζει να γίνεται πιο δύσπιστη έναντι του ιδίου προσωπικά – όπως δεν συνέβη στο παρελθόν ούτε στις πιο δύσκολες φάσεις της κυβέρνησής του. Αλλάζει και την ψυχική διάθεση των ανθρώπων, ακόμη κι όταν είναι Πρωθυπουργοί.

Κανείς δεν περίμενε τέτοια Χριστούγεννα.